"ΕΜΨΥΧΩΝ ΑΠΕΧΟΥ" ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
"Αν τα σφαγεία είχαν γυάλινους τοίχους,όλοι θα γίνονταν χορτοφάγοι"
~ Πολ ΜακΚάρτνεϊ
"Αυτό το όμορφο πλάσμα πρέπει να πεθάνει...είναι θάνατος χωρίς λόγο...και ο θάνατος χωρίς λόγο είναι ΦΟΝΟΣ."
"Αυτό το όμορφο πλάσμα πρέπει να πεθάνει...είναι θάνατος χωρίς λόγο...και ο θάνατος χωρίς λόγο είναι ΦΟΝΟΣ."
~ Σμιθς (Smiths), από το τραγούδι Meat Is Murder
"Βάλε ένα μωρό σε μία κούνια με ένα μήλο και ένα κουνέλι. Αν φάει το κουνέλι και παίξει με το μήλο, θα σου πάρω καινούργιο αυτοκίνητο!"
"Βάλε ένα μωρό σε μία κούνια με ένα μήλο και ένα κουνέλι. Αν φάει το κουνέλι και παίξει με το μήλο, θα σου πάρω καινούργιο αυτοκίνητο!"
~ Harvey Diamond
"Δεν έχω καμία αμφιβολία πως είναι μέρος του προορισμού της ανθρώπινης φυλής, στη σταδιακή βελτίωσή της, να σταματήσει να τρώει ζώα."
"Δεν έχω καμία αμφιβολία πως είναι μέρος του προορισμού της ανθρώπινης φυλής, στη σταδιακή βελτίωσή της, να σταματήσει να τρώει ζώα."
~ Χένρυ Ντέιβιντ Θορό
"Εγώ, από τη μεριά μου, αναρωτιέμαι από τί είδους αίσθημα, μυαλό ή λόγο κατεχόταν αυτός ο άνθρωπος που πρώτος μόλυνε το στόμα του με αίμα, και επέτρεψε στα χείλη του να αγγίξουν τη σάρκα ενός δολοφονημένου όντος. Που έστρωσε το τραπέζι του με τις κατακρεουργημένες μορφές των νεκρών σωμάτων, και ισχυρίστηκε ως καθημερινή τροφή και νόστιμα πιάτα αυτά που ήξερε πως ήταν όντα προικισμένα με κίνηση, με αντίληψη και με φωνή."
"Εγώ, από τη μεριά μου, αναρωτιέμαι από τί είδους αίσθημα, μυαλό ή λόγο κατεχόταν αυτός ο άνθρωπος που πρώτος μόλυνε το στόμα του με αίμα, και επέτρεψε στα χείλη του να αγγίξουν τη σάρκα ενός δολοφονημένου όντος. Που έστρωσε το τραπέζι του με τις κατακρεουργημένες μορφές των νεκρών σωμάτων, και ισχυρίστηκε ως καθημερινή τροφή και νόστιμα πιάτα αυτά που ήξερε πως ήταν όντα προικισμένα με κίνηση, με αντίληψη και με φωνή."
~ Πλούταρχος
"Είναι άποψή μου πως ο χορτοφαγικός τρόπος ζωής με τα αγνά φυσικά αποτελέσματά του στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση θα επηρέαζε με τον πιο ευεργετικό τρόπο τη μοίρα της ανθρωπότητας."
"Είναι άποψή μου πως ο χορτοφαγικός τρόπος ζωής με τα αγνά φυσικά αποτελέσματά του στην ανθρώπινη ψυχοσύνθεση θα επηρέαζε με τον πιο ευεργετικό τρόπο τη μοίρα της ανθρωπότητας."
~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
"Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει και να είναι υγιής χωρίς να σκοτώνει ζώα για τροφή. Επομένως, αν τρώει κρέας, συμμετέχει στην αφαίρεση της ζωής ενός ζώου μερικώς για χάρη της όρεξής του. Και η πράξη αυτή είναι ανήθικη."
"Ένας άνθρωπος μπορεί να ζήσει και να είναι υγιής χωρίς να σκοτώνει ζώα για τροφή. Επομένως, αν τρώει κρέας, συμμετέχει στην αφαίρεση της ζωής ενός ζώου μερικώς για χάρη της όρεξής του. Και η πράξη αυτή είναι ανήθικη."
~ Λέων Τολστόυ, On Civil Disobedience
"Θα έρθει η εποχή που άνθρωποι όπως εγώ θα κοιτάξουν την δολοφονία των ζώων όπως τώρα κοιτάνε την δολοφονία ανθρώπων."
"Θα έρθει η εποχή που άνθρωποι όπως εγώ θα κοιτάξουν την δολοφονία των ζώων όπως τώρα κοιτάνε την δολοφονία ανθρώπων."
~ Λεονάρντο ντα Βίντσι
"Μόλις δείπνησες, και όσο προσεκτικά και αν είναι κρυμμένο το σφαγείο στην χαριτωμένη απόσταση μιλίων, υπάρχει συνενοχή (είσαι συνένοχος)."
"Μόλις δείπνησες, και όσο προσεκτικά και αν είναι κρυμμένο το σφαγείο στην χαριτωμένη απόσταση μιλίων, υπάρχει συνενοχή (είσαι συνένοχος)."
~ Ραλφ Γουάλντο Έμερσον
"Όσο ο Άνθρωπος συνεχίζει να είναι ο άσπλαχνος καταστροφέας των κατώτερων ζώντων όντων δεν θα γνωρίσει ποτέ υγεία και ειρήνη. Γιατί όσο οι άνθρωποι κατασφάζουν τα ζώα, θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλο. Πράγματι, αυτός που σπείρει τον καρπό του φόνου και του πόνου δεν μπορεί να δρέψει χαρά και αγάπη."
" Τίποτα δεν μπορεί να ωφελήσει περισσότερο την ανθρώπινη υγεία και να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσής μας πάνω στη γη, από την εξέλιξη μας προς την χορτοφαγική διατροφή"
~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
" Λίγοι είναι αυτοί που βλέπουν με τα μάτια τους και νιώθουν με τη δική τους καρδιά"
~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
" Τα μεγάλα πνεύματα πάντα έχουν αντιμετωπιστεί με απέχθεια από τα μέτρια μυαλά. Τα τελευταία αδυνατούν να κατανοήσουν γιατί κάποιος αρνείται τα στεγανά και ό,τι του έχει κληρονομήσει η κοινωνία και το σύστημα, για να σκεφτεί ειλικρινά και θαραλλέα με τη δύναμη του δικού του μυαλού"~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
" Η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της βίας, μπορεί να επιτευχθεί έσα από την κατανόηση"~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα.~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
Το γεγονός πως παρ' όλα αυτά, κάνει το κακό αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα.
«Άνθρωποι που αποκλείουν οποιοδήποτε πλάσμα του Θεού από προστασία, συμπόνια και έλεος, θα συμπεριφερθούν με τον ίδιο τρόπο και στους συνανθρώπους τους.»
Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης, 1181-1226
«Κατά τη δική μου αντίληψη, η ζωή ενός αρνιού δεν είναι λιγότερο πολύτιμη από τη ζωή ενός ανθρώπου. Όσο πιο ανυπεράσπιστο είναι ένα πλάσμα, τόσο περισσότερο χρειάζεται την προστασία του ανθρώπου από τη βαναυσότητα του ανθρώπου»~ Μαχάτμα Γκάντι
«Το μεγαλείο ενός έθνους και η πρόοδος στις ηθικές αξίες κρίνεται από τον τρόπο που φέρεται στα ζώα».~ Μαχάτμα Γκάντι
« Γίνε εσύ η αλλαγή που ονειρεύεσαι για τον κόσμο!»~ Μαχάτμα Γκάντι
«Υποστηρίζω τα δικαιώματα των ζώων όσο και τα δικαιώματα των ανθρώπων. Αυτός είναι ένας ακέραιος τρόπος αντίληψης.»
«Καταναλώνουμε πτώματα πλασμάτων με παρόμοιες ορέξεις, πάθη και όργανα με τα δικά μας, και γεμίζουμε καθημερινά τα σφαγεία με κραυγές φόβου και πόνου.»
Robert Louis Stevenson, 1850-1894
«Συμπεριφερόμαστε όπως οι λύκοι, όπως οι τίγρεις... κι ακόμη χειρότερα, γιατί η φύση κανόνισε για τα ζώα να τρέφονται με αυτόν τον τρόπο, μα εμείς που με την χάρη Του, έχουμε την ικανότητα του λόγου και την αίσθηση της δικαιοσύνης, γίναμε χειρότεροι από άγρια θηρία».
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
«Η κρεατοφαγία είναι απλά ανήθικη, επειδή συνεπάγεται μια πράξη, που αντιτίθεται στα συναισθήματα της ηθικής, την πράξη του σκοτώματος. Όταν ένας σκοτώνει, εξοντώνει μέσα του τις υψηλότερες πνευματικές ικανότητες - την αγάπη και την συμπάθεια για τις άλλες ζωντανές οντότητες και όταν καταπατά τα συναισθήματά του, γίνεται σκληρός».Λέων Τολστόι, 1828-1910
“Η χορτοφαγία εξυπηρετεί ως το μέτρο από το οποίο ξέρουμε ότι η αναζήτηση της ηθικής τελειότητας από την πλευρά της ανθρωπότητας είναι γνήσια και ειλικρινής.Λέων Τολστόι, 1828-1910
«Ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει και να είναι υγιής χωρίς να σκοτώνει ζώα για τροφή. Άρα, αν τρώει κρέας, συμμετέχει στην αφαίρεση της ζωής των ζώων για να ικανοποιήσει μόνο την όρεξή του. Και αυτή η πράξη είναι ανήθικη.»
Λέων Τολστόι, 1828-1910
«Τα ζώα είναι φίλοι μου…. και δεν τρώω τους φίλους μου»~ Μπέρναρντ Σω.
«ΟΤΑΝ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΓΙΝΟΜΑΣΤΕ ΟΙ ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΤΑΦΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΩΝ ΖΩΩΝ ΠΩΣ;; ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΙΔΑΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΤΗ ΓΗ;;;»
«Το μεγάλο σφάλμα κάθε ηθικού συστήματος μέχρι τώρα είναι πως όλα θεωρούν ότι έχουν να κάνουν μόνο με τις σχέσεις ανθρώπου προς άνθρωπο».
«Κάποιος άνθρωπος είναι ηθικός μόνο όταν πιστεύει πως η ζωή είναι ιερή, τόσο εκείνη των φυτών και των ζώων, όσο και εκείνη των άλλων ανθρώπων»
Άλμπερτ Σβάιτσερ
"Η συμπάθεια που επεκτείνεται πέρα απ’ τα όρια της ανθρωπότητας, η συμπόνια δηλαδή για τα ζώα, φαίνεται ν’ αποτελεί μία από τις τελευταίες ηθικές κατακτήσεις. (του ανθρώπου)
...Η αρετή τούτη, μια απ’ τις ευγενικότερες αρετές του ανθρώπου, μοιάζει να προέρχεται απ’ το ότι οι συμπάθειές μας, λεπτότερες και τρυφερότερες όσο επεκτείνονται περισσότερο, καταλήγουν ν’ αγκαλιάζουν όλα τα έμψυχα όντα.»
Κάρολος Δαρβίνος
ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΕΝΝΟΚΤΟΝΙΕΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΟΡΤΩΝ:
«Πορευθέντες δε μάθετε τι εστίν έλεον θέλω και ου θυσία»
«Δεν πρέπουν σε χριστιανούς θυσίες μετά τη Θυσία του Χριστού»
«Αγάπη θέλω και όχι θυσίες, γνώση του Θεού και όχι ολοκαυτώματα»
http://www.veganforum.gr/index.php?topic=233.15
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ ~ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ
Ο Πλούταρχος περί "Σαρκοφαγίας"
Ο Πλούταρχος, ανάμεσα στα πάμπολλα λοιπά ζητήματα της ζωής, τοποθετήθηκε και στο θέμα της διατροφής. Στους δύο λόγους του "Περί Σαρκοφαγίας" αναλύει γιατί είναι προτιμότερο να αποφεύγει κανείς την κατανάλωση κρέατος. Στις μέρες μας που η κρεατοφαγία και η κατανάλωση ζωικών προϊόντων έχει κορυφωθεί οι δύο λόγοι του Πλουτάρχου αποδεικνύονται εξαιρετικά επίκαιροι. Μολονότι είναι αυστηροί απέναντι στην αλόγιστη θυσία των ζώων, μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο περισσότερο αυστηρός θα ήταν ο Πλούταρχος αν ζούσε σήμερα που ο βασανισμός των ζώων είναι συστηματικός, βιομηχανοποιημένος και ολότελα αντίθετος με τη φυσικό τρόπο ζωής.
Το κείμενο περιλαμβάνει κομμάτια που ίσως αποτελούν προσθήκες από άλλους λόγους του Πλουτάρχου. Τα κομμάτια όμως αυτά δεν αλλάζουν το συνολικό νόημα του λόγου. Όπου βλέπετε αποσιωπητικά (...) το κείμενο λείπει σε εκείνο το σημείο.
Ο Πλούταρχος με αυτούς τους δύο λόγους μάλλον καταθέτει τη διαμαρτυρία του για τα διατροφικά ήθη της εποχής και ευνοεί την περιορισμένη κατανάλωση κρέατος, χωρίς να μας ξεκαθαρίζει ότι πίστευε ή ακολουθούσε ο ίδιος την τακτική της απόλυτης χορτοφαγίας.
Οι δύο λόγοι "Περί Σαρκοφαγίας" αποτελούν ορόσημο για τα σύγχρονα κινήματα της χορτοφαγίας, του βεγκανισμού και της ωμοφαγίας, καθώς θίγει το ζήτημα της κρεατοφαγίας από πολλές οπτικές γωνίες: την ηθική, τη φιλοσοφική, την ανθρωπολογική, την υγειονομική και την πνευματική. Ως κατακλείδα και συμβουλή του σοφού αυτού ανθρώπου θα μπορούσαμε ίσως να κρατήσουμε ότι κρέας θα πρέπει να τρώμε μόνο όταν και εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για την επιβίωση και την υγεία μας και όχι για την τέρψη μας.
Απολαύστε τα κείμενα και σχολιάστε!
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ ΛΟΓΟΣ Α'
1. Εσύ ρωτάς για ποιο λόγο ο Πυθαγόρας απέφευγε να τρώει κρέας, εγώ, αντίθετα, απορώ τι έπαθε και τι ένιωθε ο πρώτος άνθρωπος και ακούμπησε το στόμα του σε αίμα σκοτωμένου πλάσματος, πλησίασε τα χείλη του σε σάρκα πεθαμένου ζώου και, παραθέτοντας σε τραπέζι μπαγιατεμένα πτώματα, ονόμασε λιχουδιές και νοστιμιές τα μέρη που λίγο πριν βρυχόνταν, μιλούσαν, κινούνταν και έβλεπαν. Πώς τα μάτια του άντεξαν να δουν το αίμα πλασμάτων που σφάζονταν, γδέρνονταν, διαμελίζονταν, πώς η όσφρησή του άντεξε την αποφορά, πώς η σκέψη του μιάσματος δεν απέτρεψε τη γλώσσα να αγγίζει ξένα έλκη και να απολαμβάνει τους χυμούς και τα υγρά θανασίμων τραυμάτων.
"Τα δέρματα ανατρίχιασαν και τα κρέατα γύρω στις σούβλες μούγκρισαν, ψημένα και ωμά, όταν ακούστηκε η φωνή των βοδιών" {Ομήρου Οδύσσεια}
Τούτο βέβαια είναι πλάσμα της φαντασίας και μύθος, το δείπνο όμως είναι στ αλήθεια τερατώδες, να πεινάει κάποιος για ζώα που μουγκρίζουν ακόμα, να υποδεικνύει με ποια ζώα πρέπει να τρεφόμαστε, ενώ αυτά είναι ακόμα ζωντανά και μιλούν, και να επινοεί μεθόδους για την άρτυση, το ψήσιμο και το σερβίρισμα των φαγητών. Την περίπτωση εκείνου που εγκαινίασε την τακτική τούτη πρέπει να εξετάσει κάποιος και όχι αυτού που τη σταμάτησε έστω και αργά.
2. Ή μήπως, όσον αφορά εκείνους που πρώτοι δοκίμασαν να φάνε κρέας, θα πρέπει να πούμε πως τους έσπρωξε η φτώχεια, διότι ούτε τον καιρό τους περνούσαν με την εκπλήρωση άνομων επιθυμιών ούτε, έχοντας σε υπεραφθονία τα αναγκαία, ξεπέρασαν τα όρια προς ηδονές παρά φύση, αδιαφορώντας για τα άλλα ζωντανά πλάσματα, και κατέληξαν σε αυτήν την πρακτική, αλλά θα έλεγαν, αν τώρα δα ανακτούσαν αίσθηση και φωνή: "Ευλογημένοι κι αγαπημένοι των θεών εσείς οι τωρινοί, τι εποχή σας έλαχε να ζήσετε, να καρπώνεστε και να απολαμβάνετε κληρονομιά τα άφθονα αγαθά! Πόσα φυτρώνουν για σας και πόσα τρυγάτε! Πόσο πλούτο από τους κάμπους, πόσες ηδονές μπορείτε να δρέπετε από τα φυτά! Έχετε τη δυνατότητα να καλοπερνάτε χωρίς να λερώνετε τα χέρια σας με αίμα! Εμάς όμως δέχτηκε μέρος του χρόνου της ζωής πολύ σκυθρωπό και φοβερό, αφού από την ώρα που γεννηθήκαμε πέσαμε σε μεγάλη και πνιγηρή φτώχεια. Τότε αέρας έκρυβε ακόμη τον ουρανό και τα άστρα, ανακατεμένος με θολή και αδιαπέραστη υγρασία, φωτιά κι ανεμοζάλη. Ο ήλιος ακόμη δεν είχε σταθεί ακίνητος και, σταθερό
'έχοντας δρόμο, την αυγή
και τη δύση να διακρίνει, τις γύριζε πάλι,
αφού τις στεφάνωνε με τις καρποφόρες Ώρες που φορούν
λουλούδια
στο κεφάλι, ενώ η γη γνώριζε μεγάλη αδικία'
από ποταμούς που χύνονταν εδώ κι εκεί, πολλές περιοχές της δεν είχαν μορφή λόγω των νερών που λίμναζαν, και η ίδια ήταν σε άγρια κατάσταση με τις παχιές λάσπες, τις άφορες λόχμες και τα δάση. Συγκομιδή ήμερων καρπών δεν υπήρχε, ούτε εργαλείο τέχνης ούτε ίχνος επινοητικότητας. Η πείνα δε μας έδινε χρονικά περιθώρια ούτε ο σπόρος... μπορούσε τότε να περιμένει τις εποχές του έτους. Πού το παράξενο λοιπόν αν φάγαμε σάρκες ζώων παρά τις επιταγές της φύσης, τότε που και η λάσπη τρωγόταν και φλοιός δέντρου φαγώθηκε και το να βρεις άγρωστη με βλαστάρια ή καλαμιού ρίζα ήταν ευτύχημα; Όταν γευτήκαμε και φάγαμε βαλανίδια, χορέψαμε από τη χαρά μας γύρω από μία βαλανιδιά, αποκαλώντας τη δωρήτρια ζωής, μητέρα και τροφό. Αυτή ήταν η γιορτή που γνώριζε τότε η ζωή, ενώ όλα τα άλλα ήταν μελαγχολικά και άγρια. Εσάς τους τωρινούς όμως ποια λύσσα και ποια αχόρταγη λαχτάρα σας οδηγεί να βάφετε τα χέρια σας με αίμα, τη στιγμή που σας προσφέρονται τόσα για τις ανάγκες σας; Γιατί κατηγορείτε άδικα τη γη πως δε μπορεί να σας τρέφει; Γιατί ασεβείτε προς τη θεσμοφόρο Δήμητρα και προσβάλλετε τον ήμερο και μειλίχιο Διόνυσο, λες και δεν παίρνετε αρκετά από αυτούς; Δεν ντρέπεστε να ανακατεύετε τους ήμερους καρπούς με αίμα από σφαγή; Αποκαλείτε άγρια ζώα τα φίδια, τις λεοπαρδάλεις και τα λιοντάρια, ενώ οι ίδιοι σφάζετε και σκοτώνετε χωρίς να τους αφήσετε περιθώρια να σας ξεπεράσουν σε ωμότητα. Για εκείνα τα σκοτωμένα ζώα είναι τροφή, για εσάς λιχουδιά."
3. Πράγματι, δεν τρώμε βέβαια λιοντάρια και λύκους για να αμυνθούμε. Αυτά τα αφήνουμε και , αντίθετα, πιάνουμε και σκοτώνουμε τα άκακα, τα εξημερωμένα, όσα δεν έχουν κεντρί ούτε δόντια να δαγκώσουν, τα οποία, μα το Δία, γέννησε η φύση για την ομορφιά και τη χάρη τους...
Η συνέχεια του κεφαλαίου 3 αποτελεί κατά πάσα πιθανότητα κομμάτι από άλλο κείμενο του Πλουτάρχου με εντελώς διαφορετικό θέμα. Γι' αυτό και δε συνδέεται νοηματικά με τον υπόλοιπο λόγο.
[ Είναι σαν κάποιος , βλέποντας το Νείλο να πλημμυρίζει και να γεμίζει τη χώρα με ορμητικά νερά, γόνιμα και καρποφόρα, να μη συνειδητοποιεί τούτο το θαύμα, το ότι τρέφει και κάνει να βγαίνουν άφθονοι οι πιο ήμεροι και ωφέλιμοι για τη ζωή καρποί, αλλά, παίρνοντας κάπου το μάτι του κροκόδειλο να κολυμπάει στα νερά του, ασπίδα να σέρνεται και μύγες, ζώα άγρια και σιχαμένα, να αναφέρει αυτά ως αιτίες που τον κατηγορεί και αναγκάζεται να αντιδράσει όπως αντιδρά. Ή, μα το Δία, είναι σαν να κοιτάζει κάποιος τη γη τούτη και τα χωράφια, γεμάτα ήμερους καρπούς και πλημμυρισμένα στάχυα, κι έπειτα, κοιτώντας κάτω από την πλούσια αυτή συγκομιδή και ανακαλύπτοντας κάπου στάχυ ήρας ή άλλου παρασίτου, να αφήνει εκείνα αμάζευτα κι αθέριστα και να παραπονιέται για τούτα. Γιατί λοιπόν, και λόγο ρήτορα συνηγόρου αν παρακολουθεί κάποιος σε δίκη, λόγο πληθωρικό, που εκφωνείται για να βοηθήσει στον κίνδυνο ή, μα το Δία, για να κατακρίνει και να καταγγείλει πράξεις αυθαίρετες και αυταπόδεικτες, λόγο που ρέει και προχωρεί με τρόπο όχι απλό ούτε λιτό, αλλά είναι φορτωμένος με πολλά μαζί ή μάλλον με κάθε είδους πάθη και απευθύνεται κατά τον ίδιο τρόπο στις πολλές και διάφορες ψυχικές διαθέσεις των ακροατών ή των δικαστών, τις οποίες πρέπει να αλλάξει και να μεταβάλλει ή, μα το Δία, να καταπραΰνει, να ημερώσει και να ηρεμήσει - γιατί λοιπόν τούτος ο παρατηρητής, παραβλέποντας να εξετάσει και να εκτιμήσει το στοιχείο τούτο της υπόθεσης που έχει να κάνει ... με την έκβαση της δίκης, να σταχυολογεί λάθη στην έκφραση, τα οποία ο λόγος, χειμαρρώδης, συμπαρέσυρε στην ορμή του, λάθη που χάνονται και εξαφανίζονται όσο προχωρεί; Αλλά και κάποιου δημοσίου ρήτορα αν παρακολουθεί... ]
4. Τίποτα δε μας συγκινεί, ούτε η ανθηρή όψη της σάρκας ούτε η γοητευτική μελωδική φωνή ούτε η επινοητικότητα της ψυχής ούτε ο καθαρός τρόπος ζωής και η ξεχωριστή νοημοσύνη των άμοιρων ζώων, αλλά για μικρό κομμάτι σάρκας αφαιρούμε την ψυχή, το φως του ήλιου, τα χρόνια της ζωής, για τα οποία έχει γεννηθεί κι έχει φτιαχτεί από τη φύση ( το ζωντανό πλάσμα). Ακόμη, τις φωνές και τα γρυλίσματά του θεωρούμε άναρθρους ήχους και όχι παρακλήσεις, δεήσεις και επικλήσεις για δικαιοσύνη του καθενός τους που λέει: "Δεν σου ζητώ να με λυπηθείς στην ανάγκη σου, αλλά μην προχωρήσεις στην ύβρη. Αν είναι για να φας, σκότωσέ με, αν είναι για να φας πιο ευχάριστα, μη με σκοτώνεις". Τι ωμότητα! Είναι τρομακτικό να βλέπεις να στρώνεται τραπέζι πλουσίων, που έχουν νεκροστολιστές μάγειρες και παρασκευαστές περίπλοκων φαγητών, ακόμη πιο φοβερό όμως (να το βλέπεις) όταν ξεστρώνεται, διότι όσα έχουν μείνει είναι περισσότερα απ' όσα έχουν φαγωθεί. Επομένως τα ζώα μάταια πέθαναν. Άλλα πάλι από τα σερβιρισμένα τα λυπούνται, δεν θέλουν να τα δουν κομμένα και τεμαχισμένα και δεν τα αγγίζουν νεκρά, αν ήταν όμως ζωντανά, δε θα δίσταζαν.
5. Ωστόσο επιτρέψαμε στους άνδρες εκείνους να πουν ότι η αρχή είναι στη φύση... Το ότι δεν είναι στη φύση του ανθρώπου να τρώει κρέας φαίνεται κατ' αρχάς από την κατασκευή των σωμάτων. Πράγματι, το ανθρώπινο σώμα δε μοιάζει με κανενός ζώου απ΄όσα έχουν φτιαχτεί για να τρώνε κρέας, δεν υπάρχουν προτεταμένα χείλη, μυτερά νύχια, κοφτερά δόντια, γερό στομάχι και θερμή πνοή ικανή να μετατρέψει και να επεξεργαστεί τα βαριά συστατικά του κρέατος. Ως εκ τούτου η φύση με τα λεία δόντια, το μικρό στόμα, τη μαλακιά γλώσσα και την αδυναμία της πνοής για πέψη αποκλείει τη σαρκοφαγία. Αν υποστηρίζεις πως είσαι φτιαγμένος για τέτοιου είδους τροφή, πρώτα σκότωσε ο ίδιος αυτό που θέλεις να φας, από μόνος σου, χωρίς να χρησιμοποιήσεις κοπίδι, ρόπαλο ούτε πελέκι. Αντίθετα, όπως οι λύκοι, οι αρκούδες και τα λιοντάρια σκοτώνουν μόνα τους τα ζώα που τρώνε, σκότωσε με δάγκωμα βόδι ή με το στόμα γουρούνι, ξέσκισε αρνί ή λαγό και πέσε πάνω του να το φας όσο είναι ακόμα ζωντανό, όπως εκείνα. Αν περιμένεις να βρεθεί νεκρό αυτό που τρως και η παρουσία ψυχής σε κάνει να ντρέπεσαι στο να φας τη σάρκα, γιατί τρως το άψυχο πηγαίνοντας ενάντια στη φύση; Ωστόσο, ούτε άψυχο και νεκρό το τρώνε όπως είναι, αλλά το βράζουν, το ψήνουν, το μεταβάλλουν με φωτιά και χημικές ουσίες, αλλοιώνοντας, μετατρέποντας και σβήνοντας με μύρια καρυκεύματα τη γεύση του αίματος, ώστε το γευστικό όργανο να εξαπατηθεί και να δεχτεί ό,τι του είναι ξένο. Έξυπνη ήταν βέβαια η απάντηση του Λάκωνα, που αγόρασε μικρό ψάρι σε πανδοχείο και ζήτησε από τον πανδοχέα να του το ετοιμάσει. Όταν εκείνος του ζήτησε τυρί, ξίδι και λάδι, απάντησε: "Αν τα είχα, δε θα αγόραζα ψάρι". Εμείς όμως είμαστε τόσο λεπτεπίλεπτοι, μολονότι μολύνουμε τα χέρια μας με αίμα, ώστε αποκαλούμε το κρέας προσφάγι κι έπειτα χρειαζόμαστε άλλα συμπληρώματα για το ίδιο το κρέας, ανακατεύοντας λάδι, κρασί, μέλι, ψαρόζουμο, ξίδι μαζί με μυρωδικά από τη Συρία και την Αραβία, σαν να ενταφιάζουμε πράγματι νεκρό. Μα ακόμη κι αφού αυτά διαλυθούν, μαλακώσουν και υποστούν προκαταβολικά πέψη, είναι δύσκολο στην πέψη να επικρατήσει και, αν νικηθεί, προκαλεί φοβερό βάρος και νοσηρές μορφές δυσπεψίας.
6. Ο Διογένης τόλμησε να φάει χταπόδι ωμό ώστε να βάλει τέρμα στην επεξεργασία του κρέατος με τη φωτιά. Ενώ είχαν σταθεί γύρω του άνθρωποι πολλοί, αφού κάλυψε το κεφάλι του με τον τριβώνα, πλησιάζοντας το κρέας στο στόμα του, είπε: "Για χάρη σας εκθέτω τη ζωή μου σε κίνδυνο", κίνδυνο, μα το Δία, αληθινά ωραίο. Όπως ο Πελοπίδας για να ελευθερώσει τη Θήβα ή όπως ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων για χάρη των Αθηναίων, δεν έθεσε ο φιλόσοφος τη ζωή του σε κίνδυνο, παλεύοντας με ωμό χταπόδι, για να αποθηριώσει τη ζωή των ανθρώπων; Τα κρέατα που τρώμε δεν είναι μόνον για τα σώματα παρά φύση, αλλά χοντραίνουν και τις ψυχές με την υπεραφθονία και τον κορεσμό. "Το κρασί και η υπερβολική κρεοφαγία κάνουν πράγματι το σώμα δυνατό και ρωμαλέο, την ψυχή όμως ασθενική". Για να μη θίξω τους αθλητές, καταφεύγω σε συγγενικά μου παραδείγματα. Οι κάτοικοι της Αττικής αποκαλούσαν εμάς του Βοιωτούς χοντρούς, αναίσθητους και ηλίθιους κυρίως λόγω της αδηφαγίας. "Τούτοι πάλι... γουρούνια... και ο Μένανδρος... αυτοί που έχουν σαγόνια" και ο Πίνδαρος: "και να καταλάβουν έπειτα..." "λάμψη ξηρή είναι η πιο σοφή ψυχή", σύμφωνα με τον Ηράκλειτο. Τα άδεια πιθάρια, όταν τα χτυπήσεις, ηχούν, όταν γεμίσουν όμως, δεν απαντούν στο χτύπημα. Τα λεπτά χαλκώματα πάλι μεταδίδουν τους ήχους κυκλικά, μέχρις ότου, ακουμπώντας κάποιος το χέρι του, δημιουργήσει φράγμα και φιμώσει τον ήχο που παράγεται, καθώς το χτύπημα μεταφέρεται κυκλικά. Το μάτι πάλι, αν γεμίσει με πλεονάζον υγρό, θαμπώνεται, ατονεί και δε μπορεί να εκτελέσει το έργο του. Κοιτάζοντας επίσης τον ήλιο μέσα από αέρα που μάζεψε υγρασία και πλήθος αναφομοίωτων αναθυμιάσεων, τον βλέπουμε όχι καθαρό και λαμπρό, αλλά βυθισμένο σε αχλή με ακτίνες που ξεγλιστρούν και χάνονται. Έτσι επομένως και μέσα από σώμα ταραγμένο, παραφορτωμένο και βαρύ από τροφές αταίριαστες η λάμψη της ψυχής και το φέγγος της φτάνουν κατ' ανάγκη αδύναμα και θολά, πλανιούνται και είναι ασταθή, εφόσον η ψυχή δε διαθέτει φως και ένταση για να εισχωρήσει στα λεπτά και αδιόρατα σημεία της πραγματικότητας.
7. Μα και πέρα από αυτά, δε θεωρείς πως ο εθισμός στην αγάπη για τα άλλα πλάσματα είναι θαυμάσιο πράγμα; Ποιος θα μπορούσε να αδικήσει άνθρωπο, αν αντιμετωπίζει με τόση πραότητα και αγάπη πλάσματα ξένα και όχι συγγενικά; Πριν δύο μέρες, σε κάποια συζήτηση, ανέφερα τη ρήση του Ξενοκράτη, ότι οι Αθηναίοι τιμώρησαν εκείνον που έγδαρε το κριάρι ζωντανό. Κατά την άποψή μου, όποιος βασανίζει πλάσμα που δε ζει δεν είναι χειρότερος από εκείνον που αφαιρεί τη ζωή και σκοτώνει, αλλά, απ' ό,τι φαίνεται, νιώθουμε πιο έντονα αδικίες που είναι αντίθετες στη συνήθεια και τη φύση. Τούτα εξέφρασα σε εκείνη την περίπτωση με πιο απλό τρόπο, τη μεγάλη όμως, μυστηριώδη και απίστευτη για ανθρώπους προικισμένους, που σκέφτονται σαν θνητοί, όπως λέει ο Πλάτων, αρχή, στην οποία βασίζεται η άποψή μου, διστάζω ακόμα να φέρω προς συζήτηση, όπως ο ναυτικός διστάζει να ρίξει το πλοίο του σε κακοκαιρία ή ο θεατρικός συγγραφέας να υψώσει το σκηνικό μηχάνημα στη μέση του δράματος. Δεν είναι ίσως αταίριαστο να προετοιμάσει κάποιος το κοινό, αναφέροντας από πριν του στίχους του Εμπεδοκλή... Εδώ αναφέρεται αλληγορικά στις ψυχές, ότι δηλαδή, τιμωρούμενες για φόνους, βρώση σαρκών και κανιβαλισμό, έχουν δεθεί με σώματα θνητά. Ωστόσο, τούτη η άποψη φαίνεται να είναι ακόμη πιο παλιά, εφόσον τα μυθικά πάθη και ο διαμελισμός, που αναφέρονται για το Διόνυσο, και αυτά που τόλμησαν να κάνουν οι Τιτάνες εναντίον του και να τον φάνε, η τιμωρία τους, τέλος, για το φόνο και η κεραυνοβόλησή τους, είναι μύθος που αναφέρεται υπαινικτικά στην αναγέννηση, διότι στο άλογο στοιχείο μέσα μας, στο στοιχείο της αταξίας και της βίας που είναι όχι θεϊκό αλλά δαιμονικό, έδωσαν οι αρχαίοι το όνομα Τιτάνες, που σημαίνει αυτούς που τιμωρούνται και αποτίουν τα δέοντα για τις αδικίες τους.
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ ΛΟΓΟΣ Β'
1. Ο λόγος μας αναγκάζει με φρέσκο μυαλό και καινούριο ζήλο να ασχοληθούμε με το μπαγιατεμένο θέμα της σαρκοφαγίας. Είναι δύσκολο βέβαια, όπως είπε ο Κάτων, να μιλάει κάποιος σε κοιλιές που δεν διαθέτουν αυτιά. Εξ άλλου, έχει πιωθεί ο κυκεών της συνήθειας που, όπως εκείνος της Κίρκης, ωδίνες της γέννας και πόνους ανακατεύει, απάτες και θρήνους, και δεν είναι εύκολο να βγάλει κάποιος το αγκίστρι της σαρκοφαγίας, μπηγμένο και σφηνωμένο στη φιληδονία καθώς είναι. Στ΄αλήθεια, δεν θα ήταν άσχημο, όπως ακριβώς οι Αιγύπτιοι, αφού αφαιρέσουν τα σπλάχνα και τα σηκώσουν προς τον ήλιο, τα πετούν ως αίτια όλων των αμαρτημάτων που έκανε ο άνθρωπος, έτσι κι εμείς, αφού αποκόψουμε τη γαστριμαργία και τη δίψα μας για αίμα, να μείνουμε αγνοί στην υπόλοιπη ζωή μας. Στην πραγματικότητα δεν είναι τα σπλάχνα που ζητούν να μολυνθούν με αίμα, αλλά μολύνονται λόγω της ασωτίας. Ωστόσο, αν είναι αδύνατον πια εξαιτίας της συνήθειας να μην αμαρτάνουμε, νιώθοντας ντροπή για την αμαρτία, ας καταφεύγουμε σε αυτή όταν υπάρχει λόγος, ας τρώμε σάρκες επειδή πεινάμε, όχι για να καλοπερνάμε. Ας σκοτώσουμε το ζώο, νιώθοντας λύπη και πόνο, όχι αντιμετωπίζοντάς το με έλλειψη σεβασμού και βασανίζοντάς το, σαν πολλά που κάνουν τώρα ορισμένοι, μπήγοντας πυρωμένες σούβλες στο λαιμό των γουρουνιών έτσι, ώστε με την εμβάπτιση του σιδήρου μέσα του, το αίμα , αφού πήξει και διαχυθεί, να κάνει τη σάρκα εύθρυπτη και μαλακή, άλλοι πηδώντας πάνω στους μαστούς των επιτόκων θηλυκών γουρουνιών και κλοτσώντας τους έτσι, ώστε αφού βγει αίμα με γάλα και άλλα υγρά και αφού πεθάνουν ταυτόχρονα τα έμβρυα με τους πόνους του τοκετού, να φάνε, Δία καθαρτήριε, το πιο ερεθισμένο μέρος του ζώου. Άλλοι, αφού ράψουν τα μάτια των γερανών και των κύκνων και τους κλείσουν στο σκοτάδι, τους παχαίνουν, νοστιμίζοντας το κρέας τους με παράξενα μείγματα και σάλτσες.
2. Από τούτα είναι ολοφάνερο πως όχι για τροφή ούτε από ένδεια ή από ανάγκη αλλά από κορεσμό, αναισχυντία και αγάπη για την πολυτέλεια έχουν κάνει την ανομία ηδονή. Έπειτα, όπως ακριβώς με τις αχόρταγες στις ηδονές γυναίκες, αυτός που παραδίδεται στην ακολασία αφού δοκιμάσει τα πάντα, χάνεται και καταλήγει σε ακατανόμαστες πράξεις, έτσι οι ασωτίες στο θέμα του φαγητού, αφού ξεπεράσουν τον τελικό σκοπό που ορίζει η φύση και η ανάγκη, με ωμότητες και ανομίες ποικίλλουν τις ορέξεις. Στην πραγματικότητα, τα αισθητήρια αρρωσταίνουν, διαστρέφει το ένα το άλλο και παραδίδονται μαζί στην ακολασία, εφόσον δεν ακολουθούν τα μέτρα της φύσης. Έτσι η ακοή, αν αρρωστήσει, καταστρέφει τη μουσική, που κάνει τη μαλθακότητα και τη χαύνωσή μας να λαχταρά ξεδιάντροπα χάδια και γαργαλίσματα κατάλληλα για γυναικούλες. Τούτα έμαθαν την όραση να μην ευχαριστιέται με πυρρίχιους χορούς, εκφραστικές χειρονομίες και χορευτικές κινήσεις, με αγάλματα και ζωγραφιές, αλλά κάνει τη σφαγή και το θάνατο ανθρώπων, τα τράυματα και τις μάχες πανάκριβο θέαμα. Με τον τρόπο αυτό μετά από άνομα τραπέζια ακολουθούν ακόλαστες συνουσίες, μετά από ξεδιάντροπους έρωτες άμουσα ακροάματα, μετά από αναίσχυντες μελωδίες και ακούσματα έκφυλα θεάματα και μετά από άγρια θεάματα αναισθησία και ωμότητα απέναντι στους ανθρώπους. Για τούτο ο θεϊκός Λυκούργος όριζε στις τρεις ρήτρες οι πόρτες και οι σκεπές των σπιτιών να γίνονται με πριόνι και τσεκούρι, χωρίς να χρησιμοποιείται κανένα άλλο όργανο, όχι βέβαια επειδή έκανε πόλεμο στα τρυπάνια, στα σκεπάρνια και σε όσα εργαλεία είναι φτιαγμένα για λεπτές δουλειές, αλλά επειδή ήξερε ότι μέσα από τέτοιες χοντροκομμένες κατασκευές δεν θα μπάσεις επίχρυσο ανάκλιντρο ούτε θα τολμήσεις να βάλεις σε σπίτι λιτό ασημένια τραπέζια, χαλιά πορφυρά και πολύτιμους λίθους. Αντίθετα, με τέτοιου είδους σπίτι, ανάκλιντρο, τραπέζι και ποτήρι ταιριάζει δείπνο απλό και γεύμα δημοκρατικό, ενώ, κάνοντας αρχή με τον κακό τρόπο ζωής,
"σαν το μόλις αποκομμένο από το το βυζί πουλάρι που δίπλα στη μάνα του τρέχει",
ακολουθεί κάθε είδους τρυφηλότητα και πολυτέλεια.
3. Στ' αλήθεια, ποιο δείπνο, για το οποίο θανατώνεται κάποιο έμψυχο ον, δεν είναι ακριβό; Λίγο το θεωρούμε ότι κοστίζει η ζωή; Και δεν εννοώ βέβαια τη ζωή της μητέρας, του πατέρα, κάποιου αγαπημένου προσώπου ή παιδιού, όπως έλεγε ο Εμπεδοκλής, αλλά αυτή που έχει τουλάχιστον μερίδιο στην αίσθηση, στην όραση, στην ακοή, στη φαντασία, στη νοημοσύνη, την οποία έχει παραλάβει κάθε ζωντανό πλάσμα από τη ψύχη για να αποκτά ό,τι του είναι οικείο και να αποφεύγει ό,τι του είναι ξένο. Εξέτασε ποιοι από τους φιλοσόφους μάς εξημερώνουν περισσότερο, εκείνοι που μας καλούν να τρώμε τα παιδιά, τα αγαπημένα πρόσωπα, τους πατεράδες και τις γυναίκες μας, όταν πεθάνουν, ή ο Πυθαγόρας και ο Εμπεδοκλής που μας συνηθίζουν να είμαστε και προς πλάσματα άλλου γένους δίκαιοι. Εσύ κοροϊδεύεις τον άνθρωπο που δεν τρώει πρόβατο, εμείς όμως, θα πουν, αν σε δούμε να κόβεις τον πεθαμένο πατέρα και τη μάνα σου μερίδες, να τις στέλνεις στους φίλους σου που δεν είναι παρόντες, να καλείς όσους είναι παρόντες και να τους σερβίρεις άφθονες τις σάρκες, δεν θα γελάσουμε, αλλά και τώρα ίσως αμαρτάνουμε, όταν αγγίζουμε τα βιβλία τούτα, χωρίς να καθαρίζουμε τα χέρια και τα πρόσωπά μας, τα πόδια και τα αυτιά μας, εκτός αν, μα τον Δία, είναι καθαρμός από εκείνα το να μιλάμε για τούτα, "ξεπλένοντας", όπως λέει ο Πλάτων, "με πόσιμα λόγια την αλμυρή ακοή". Αν κάποιος παραλληλίσει τα δύο αυτά είδη βιβλίων και δογμάτων, τα πρώτα ταιριάζουν στους Σκύθες...για να φιλοσοφούν, στους Σογδανούς, στους Μελαγχλαίνους, για τους οποίους ο Ηρόδοτος δίνει πληροφορίες χωρίς να γίνεται πιστευτός. Τα δόγματα του Πυθαγόρα και του Εμπεδοκλή, αντίθετα, ήταν νόμοι για τους παλιούς Έλληνες..., τα δημητριακά και οι τρόποι ζωής... [επειδή δεν έχουμε κανένα δικαίωμα απέναντι στα άλογα ζώα].
4. Ποιοι λοιπόν αποφάσισαν τούτα αργότερα;
"Εκείνοι που πρώτοι σφυρηλάτησαν το μαχαίρι των κακούργων του δρόμου,
εκείνοι που πρώτοι έφαγαν τα βόδια τα καματερά".
Έτσι, βέβαια, αρχίζουν και οι τύραννοι τις σφαγές. Όπως ακριβώς την πρώτη φορά σκότωσαν στην Αθήνα τον χειρότερο συκοφάντη, ο οποίος επονομάστηκε άξιος (για να πεθάνει), κι έπειτα τον δεύτερο και τον τρίτο. Μετά από τούτο συνήθισαν και δέχονταν να θανατώνεται ο Νικήρατος, ο γιος του Νικία, ο στρατηγός Θηραμένης και ο φιλόσοφος Πολέμαρχος. Κατά τον ίδιο τρόπο στην αρχή φαγώθηκε κάποιο άγριο και φονικό ζώο κι έπειτα κατασπαράχτηκε κάποιο πουλί ή ψάρι. Αφού γεύτηκε έτσι αίμα και δοκιμάστηκε πάνω τους η φονική μας διάθεση, στράφηκε προς το καματερό βόδι, το πρόβατο που μας στολίζει και τον κόκορα που μένει στο σπίτι. Σιγά σιγά, αφού ακόνισαν έτσι οι άνθρωποι την απληστία τους, προχώρησαν σε σφαγές ανθρώπων, σε πολέμους και δολοφονίες. Αν όμως κάποιος δεν αποδείξει πρώτα ότι μπαίνουν σε κοινά σώματα οι ψυχές κατά τις παλιγγενεσίες, και αυτό που τώρα είναι λογικό γίνεται έπειτα άλογο και ξαναγίνεται ήμερο το τώρα άγριο, ότι η φύση αλλάζει τα πάντα και τα εγκαθιστά σε άλλες κατοικίες,
"ντύνοντάς τα με ασυνήθιστο χιτώνα σάρκας",
τούτα δε θα αποτρέψουν το ανήμερο, το ακόλαστο στοιχείο μέσα μας, αυτό που και στο σώμα δημιουργεί αρρώστιες και βάρος και την ψυχή διαφθείρει, εφόσον την τρέπει σε πόλεμο, ακόμη πιο άνομο, αφού συνηθίσαμε πια να μην προσφέρουμε σε φιλοξενούμενο τραπέζι, να μη γιορτάσουμε γάμο, να μη συναντιόμαστε με φίλους χωρίς αίμα και σφαχτό.
5. Ωστόσο, ακόμη κι αν το επιχείρημα για τις ψυχές και τον ερχομό τους πάλι σε άλλα σώματα μένει αναπόδεικτο και είναι αναξιόπιστο, η αμφιβολία μάς κάνει να είμαστε επιφυλακτικοί και να φοβόμαστε. Είναι σαν κάποιος σε πολεμική νυχτερινή σύγκρουση ορμούσε με το ξίφος να χτυπήσει άντρα τραυματισμένο, που το σώμα του έκρυβε ο θώρακας, και άκουγε άλλον να του λέει πως, χωρίς να είναι σίγουρος, πιστεύει και νομίζει ότι ο πεσμένος άνδρας είναι ο γιος του πρώτου, αδελφός, πατέρας ή σύσκηνος. Τι είναι καλύτερο; Να συνταχθεί με υποψία όχι αληθινή και να αφήσει ήσυχο τον εχθρό ως φίλο ή να μη λάβει υπόψη του κάτι αβέβαιο και να σκοτώσει τον οικείο ως εχθρό; Το τελευταίο θα χαρακτηρίσετε όλοι τρομερό. Κοίταξε επίσης τη Μερόπη της τραγωδίας, που σηκώνει απέναντι στον ίδιο της το γιο πελέκι, θεωρώντας τον ως φονιά του γιου της, και λέει:
"Πιο αποτελεσματικό χτύπημα θα σου καταφέρω εγώ τώρα"
πόση συγκίνηση προκαλεί στους θεατές και τους σηκώνει όρθιους από το φόβο μήπως τυχόν και χτυπήσει το παλικάρι, προτού τη σταματήσει ο γέροντας. Αν ένας γέροντας στεκόταν δίπλα και της έλεγε: "Χτύπα τον! Είναι εχθρός" και ένας άλλος: "Μην τον χτυπάς! Είναι ο γιος σου", ποιο αδίκημα θα ήταν μεγαλύτερο, το να μην προχωρήσει στην τιμωρία του εχθρού για χάρη του γιου ή να σκοτώσει το παιδί της από την οργή της προς τον εχθρό; Αν, επομένως, δεν είναι μίσος ούτε θυμός, δεν είναι άμυνα ούτε φόβος για τη ζωή μας που μας σπρώχνει στο φόνο, αλλά προς χάρη της ηδονής στεκόταν εκεί έτοιμο σφαχτάρι με το κεφάλι γερμένο προς τα πίσω, κι έπειτα ο ένας φιλόσοφος μας έλεγε: "Σφάξ' το, είναι ζώο χωρίς λογικό", ενώ ο άλλος: "Σταμάτα! Κι αν η ψυχή κάποιου συγγενή ή γνωστού έχει μπει μέσα στο σώμα αυτό;" Ίσος τουλάχιστον είναι, θεοί, κι όμοιος ο κίνδυνος, στην πρώτη περίπτωση, αν δείξω απάθεια, να μη φάω κρέας, και στη δεύτερη, αν δεν πιστέψω, να σκοτώσω παιδί ή άλλον οικείο.
6. Ισότιμη δεν είναι ούτε τούτη η αντιπαράθεση με τους Στωικούς για τη σαρκοφαγία. Στ' αλήθεια, γιατί ο τόσος τόνος στην κοιλιά και στις κουζίνες; Γιατί, εφόσον θεωρούν θηλυπρεπή την ηδονή και την κατηγορούν ως κάτι που δεν είναι ούτε αγαθό ούτε προηγμένον ούτε οικείο, δείχνουν τέτοια έγνοια για το περιττό στην ηδονή; Ωστόσο θα ήταν συνεπές με τη θεωρία τους, αν διώχνουν τα αρώματα και τα γλυκά από τα συμπόσια, να δυσανασχετούν περισσότερο με το αίμα και τη σάρκα. Έτσι όπως έχουν τώρα τα πράγματα, φιλοσοφούν σαν να συντάσσουν το ημερήσιο πρόγραμμα και αφαιρούν τις δαπάνες στα δείπνα για τα άχρηστα και τα περιττά, δεν αποδιώχνουν όμως την απάνθρωπη και δολοφονική αγάπη για την καλοπέραση. "Πράγματι, λέει, δεν υπάρχει καμιά συγγένεια ανάμεσα σε εμάς και στα πλάσματα χωρίς λογικό". Ούτε όμως ανάμεσα σε εμάς και στο μύρο, θα μπορούσε κάποιος να πει, ούτε ανάμεσα σε εμάς και στα ξενικά γλυκίσματα. Μείνετε λοιπόν μακριά και από τα ζώα, εφόσον εκδιώκετε από παντού ό,τι μη χρήσιμο και μη αναγκαίο στην ηδονή.
7. Ας εξετάσουμε, ωστόσο, και το εξής, αν δεν υπάρχει ανάμεσα σε εμάς και στα ζώα η παραμικρή σχέση δικαιοσύνης, είτε μιλάμε με τεχνικούς είτε με σοφιστικούς όρους. Αφού κοιτάξουμε μέσα μας τα ίδια τα συναισθήματά μας, αφού μιλήσουμε τον εαυτό μας με λόγια ανθρωπιάς και εξετάσουμε...
Τους δύο λόγους Περί Σαρκοφαγίας στο πρωτότυπο αρχαίο κείμενο, καθώς και σε ξενόγλωσσες μεταφράσεις, μπορείτε να βρείτε εδώ:
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ Α'
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ Β'
Γιώργος Τσιτσιρίγκος
Lokroi-dasos54.blogspot.com
http://www.urantiacenter.gr/diamantia-sofias/ygeia/1306----qq.html
_______________________________________________________________________________
Ο ορφισμός και ο πυθαγορισμός, δύο αρχαιοελληνικά θρησκευτικά ρεύματα,
πρότειναν ένα διαφοροποιημένο τρόπο ζωής, βασισμένο στην αγνότητα και την κάθαρση - στην πραγματικότητα πρόκειται για μία μορφή άσκησης. Στο πλαίσιο αυτό η
χορτοφαγία αποτελεί κεντρικό σημείο στην ιδεολογία του ορφισμού, καθώς και σεμερικές από τις παραλλαγές του πυθαγορισμού.
Ο Εμπεδοκλής τον 5ο αιώνα π.Χ. πλαισιώνει τη χορτοφαγία στην πεποίθηση της μετεμψύχωσης: ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι ένα ζώο που θανατώνεται δεν αποτελεί το
καταφύγιο μιας ανθρώπινης ψυχής; Οφείλουμε να παρατηρήσουμε, ωστόσο, πως ο
Εμπεδοκλής, αν ήθελε να είναι συνεπής με την ίδια του τη λογική, θα έπρεπε να αρνείται επίσης να καταναλώνει και φυτά για τον ίδιο λόγο.
Η χορτοφαγία πιθανώς επίσης εκπορεύεται από την απέχθεια προς τη θανάτωση ζωντανών οργανισμών,
καθώς ο ορφισμός δίδασκε την αποχή απο αιματοχυσίες.
Η διδασκαλία του Πυθαγόρα τον 4ο αιώνα π.Χ. είναι ακόμη δυσκολότερο να οριοθετηθεί με ακρίβεια. Οι ποιητές της Μέσης Κωμωδίας, όπως ο Άλεξις ή ο Αριστοφών, περιγράφουν τους πυθαγόρειους ως αυστηρά χορτοφάγους:
μάλιστα ορισμένοι περιορίζονταν μονάχα στην κατανάλωση ψωμιού και νερού. Ωστόσο, άλλα ρεύματα περιορίζονταν στην απαγόρευση συγκεκριμένων φυτικών τροφών όπως τα
κουκιά ή ιερών ζώων όπως ο λευκός κόκκορας ή ακόμη συγκεκριμένων σημείων του σώματος των ζώων. Τέλος, ακόμη και οι οπαδοί της χορτοφαγίας σε συγκεκριμένες
θρησκευτικές περιστάσεις κατανάλωναν θυσιασμένα ζώα, κατά την άσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων.
Η χορτοφαγία και η ιδέα της αγνότητας παρέμειναν στενά συνδεδεμένες και ορισμένες φορές συνοδεύονταν κι από την αποχή από τη σεξουαλική πράξη. Στο έργο του «Περί σαρκοφαγίας» ο Πλούταρχος (1ος - 2ος αιώνας μ.Χ.) αναβιώνει την αντίληψη πως η αιματοχυσία αποτελεί βάρβαρη πράξη και ζητά από τον άνθρωπο που καταναλώνει σάρκα να δικαιολογήσειτην προτίμησή του.
Ο νεοπλατωνικός Πορφύριος από την Τύρο (3ος αιώνας), στο έργο του «De abstinentia ab esu animalium» συνδέει τη χορτοφαγία με τα κρητικά μυστήρια και παρέχει έναν κατάλογο με διάσημους χορτοφάγους του παρελθόντος, ξεκινώντας από
τον Επιμενίδη. Για εκείνον, είναι ο ήρωας Τριπτόλεμος, που δέχτηκε από την θεά ∆ήμητρα ένα στάχυ ως δώρο, εκείνος που εισήγαγε τη χορτοφαγία.
Οι τρεις εντολές του ήταν:
«Τίμα τους γονείς σου»,
«Τίμα τους θεούς με καρπούς» και
«∆είξε οίκτο στα ζώα».
http://1ogelthivas.wikispaces.com/file/view/1.pdf
________________________________________________
Ιστορία της χορτοφαγίας
"Όσο ο Άνθρωπος συνεχίζει να είναι ο άσπλαχνος καταστροφέας των κατώτερων ζώντων όντων δεν θα γνωρίσει ποτέ υγεία και ειρήνη. Γιατί όσο οι άνθρωποι κατασφάζουν τα ζώα, θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλο. Πράγματι, αυτός που σπείρει τον καρπό του φόνου και του πόνου δεν μπορεί να δρέψει χαρά και αγάπη."
~ Πυθαγόρας
"Πώς μπορεί κάποιος, που τρώει τη σάρκα άλλων για να φουσκώσει τη δική του σάρκα, να δείξει συμπόνοια;" ~ Τιρουβαλλουβάρ, Tirukkural: 251
"Τα ζώα του κόσμου υπάρχουν για τους δικούς τους λόγους. Δεν φτιάχτηκαν για τους ανθρώπους όπως οι μαύροι άνθρωποι δεν φτιάχτηκαν για τους λευκούς ή οι γυναίκες για τους άντρες."
~ Άλις Γουόκερ
"Τίποτα δεν θα ευεργετήσει την ανθρώπινη υγεία και θα αυξήσει τις ευκαιρίες επιβίωσης της ζωής στη Γη περισσότερο όσο η εξέλιξη σε ένα χορτοφαγικό διαιτολόγιο."
"Πώς μπορεί κάποιος, που τρώει τη σάρκα άλλων για να φουσκώσει τη δική του σάρκα, να δείξει συμπόνοια;" ~ Τιρουβαλλουβάρ, Tirukkural: 251
"Τα ζώα του κόσμου υπάρχουν για τους δικούς τους λόγους. Δεν φτιάχτηκαν για τους ανθρώπους όπως οι μαύροι άνθρωποι δεν φτιάχτηκαν για τους λευκούς ή οι γυναίκες για τους άντρες."
~ Άλις Γουόκερ
"Τίποτα δεν θα ευεργετήσει την ανθρώπινη υγεία και θα αυξήσει τις ευκαιρίες επιβίωσης της ζωής στη Γη περισσότερο όσο η εξέλιξη σε ένα χορτοφαγικό διαιτολόγιο."
~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
"Το αισθάνομαι πως η πνευματική πρόοδος όντως απαιτεί, σε κάποιο στάδιο, πως πρέπει να σταματήσουμε να σκοτώνουμε τα συντροφικά μας πλάσματα για την ικανοποίηση των σωματικών μας γούστων."
"Το αισθάνομαι πως η πνευματική πρόοδος όντως απαιτεί, σε κάποιο στάδιο, πως πρέπει να σταματήσουμε να σκοτώνουμε τα συντροφικά μας πλάσματα για την ικανοποίηση των σωματικών μας γούστων."
Μαχάτμα Γκάντι
"Το μεγαλείο ενός έθνους και η ηθική του πρόοδος κρίνεται απο το πως φέρεται στα ζώα. Στο μυαλό μου, η ζωή ενός προβάτου δεν είναι λιγότερη πολύτιμη από αυτή ενός ανθρώπου."
~ Μαχάτμα Γκάντι
"Το Άουσβιτς ξεκινά κάθε φορά που κάποιος κοιτά ένα σφαγείο και σκέφτεται: είναι μόνο ζώα."
~ Θεοντόρ Αντόρνο
"Το να γίνεις χορτοφάγος είναι να εισέρχεσαι στο ποτάμι που οδηγεί στη νιρβάνα."
"Το μεγαλείο ενός έθνους και η ηθική του πρόοδος κρίνεται απο το πως φέρεται στα ζώα. Στο μυαλό μου, η ζωή ενός προβάτου δεν είναι λιγότερη πολύτιμη από αυτή ενός ανθρώπου."
~ Μαχάτμα Γκάντι
"Το Άουσβιτς ξεκινά κάθε φορά που κάποιος κοιτά ένα σφαγείο και σκέφτεται: είναι μόνο ζώα."
~ Θεοντόρ Αντόρνο
"Το να γίνεις χορτοφάγος είναι να εισέρχεσαι στο ποτάμι που οδηγεί στη νιρβάνα."
" Τίποτα δεν μπορεί να ωφελήσει περισσότερο την ανθρώπινη υγεία και να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσής μας πάνω στη γη, από την εξέλιξη μας προς την χορτοφαγική διατροφή"
~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
" Λίγοι είναι αυτοί που βλέπουν με τα μάτια τους και νιώθουν με τη δική τους καρδιά"
~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
" Τα μεγάλα πνεύματα πάντα έχουν αντιμετωπιστεί με απέχθεια από τα μέτρια μυαλά. Τα τελευταία αδυνατούν να κατανοήσουν γιατί κάποιος αρνείται τα στεγανά και ό,τι του έχει κληρονομήσει η κοινωνία και το σύστημα, για να σκεφτεί ειλικρινά και θαραλλέα με τη δύναμη του δικού του μυαλού"~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
" Η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω της βίας, μπορεί να επιτευχθεί έσα από την κατανόηση"~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα.~ Άλμπερτ Αϊνστάιν
Το γεγονός πως παρ' όλα αυτά, κάνει το κακό αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα.
~Mark Twain, What Is Man, 1906
Η αγάπη για όλα τα πλάσματα είναι η πιο ευγενική πτυχή της ανθρώπινης ψυχής
~ Κάρολος Δαρβίνος
Τίποτα δεν μας σοκάρει περισσότερο από τον κανιβαλισμό. Ωστόσο το ίδιο αίσθημα προκαλούμε εμείς στους Βουδιστές και στους χορτοφάγους, καθώς τρώμε μωρά...απλά όχι τα δικά μας
~Robert Louis Stevenson
Δεν έγινα χορτοφάγος για την υγεία μου, αλλά για την υγεία των κοτόπουλων.
~ Isaac Bashevis Singer
Σπάνια σερβίρουν ως φαγητό τις γλώσσες των ζώων - είναι ένα είδος κρέατος που περνάει την διαχωριστική γραμμή μεταξύ ενός μοσχαρίσιου κομματιού και ενός κομματιού νεκρής αγελάδας
Η αγάπη για όλα τα πλάσματα είναι η πιο ευγενική πτυχή της ανθρώπινης ψυχής
~ Κάρολος Δαρβίνος
Τίποτα δεν μας σοκάρει περισσότερο από τον κανιβαλισμό. Ωστόσο το ίδιο αίσθημα προκαλούμε εμείς στους Βουδιστές και στους χορτοφάγους, καθώς τρώμε μωρά...απλά όχι τα δικά μας
~Robert Louis Stevenson
Δεν έγινα χορτοφάγος για την υγεία μου, αλλά για την υγεία των κοτόπουλων.
~ Isaac Bashevis Singer
Σπάνια σερβίρουν ως φαγητό τις γλώσσες των ζώων - είναι ένα είδος κρέατος που περνάει την διαχωριστική γραμμή μεταξύ ενός μοσχαρίσιου κομματιού και ενός κομματιού νεκρής αγελάδας
~Bob Ekstrom
"Τώρα μπορώ να σας κοιτάζω ήρεμος΄δε σας τρώω πια"
"Τώρα μπορώ να σας κοιτάζω ήρεμος΄δε σας τρώω πια"
- Franz Kafka
"Για ένα κομμάτι κρέας, ο άνθρωπος τους [από τα ζώα] αφαιρεί τον ήλιο, το φως, την διάρκεια της ζωής που δικαιούνται όταν γεννιούνται"
"Για ένα κομμάτι κρέας, ο άνθρωπος τους [από τα ζώα] αφαιρεί τον ήλιο, το φως, την διάρκεια της ζωής που δικαιούνται όταν γεννιούνται"
- Πλούταρχος
"Mέχρι να αγαπήσει ένα ζώο, ένα κομμάτι της ψυχής ενός ανθρώπου παραμένει κοιμισμένο"
"Mέχρι να αγαπήσει ένα ζώο, ένα κομμάτι της ψυχής ενός ανθρώπου παραμένει κοιμισμένο"
- Ανατόλ Φρανς
"Για ένα κομμάτι κρέας, ο άνθρωπος τους [από τα ζώα] αφαιρεί τον ήλιο, το φως, την διάρκεια της ζωής που δικαιούνται όταν γεννιούνται"
"Για ένα κομμάτι κρέας, ο άνθρωπος τους [από τα ζώα] αφαιρεί τον ήλιο, το φως, την διάρκεια της ζωής που δικαιούνται όταν γεννιούνται"
- Πλούταρχος
"Mέχρι να αγαπήσει ένα ζώο, ένα κομμάτι της ψυχής ενός ανθρώπου παραμένει κοιμισμένο"
"Mέχρι να αγαπήσει ένα ζώο, ένα κομμάτι της ψυχής ενός ανθρώπου παραμένει κοιμισμένο"
- Ανατόλ Φρανς
"Κανείς στον κόσμο δε χρειάζεται περισσότερο ένα παλτό από βιζόν παρά ένα βιζόν (είδος νυφίτσας)"
"Κανείς στον κόσμο δε χρειάζεται περισσότερο ένα παλτό από βιζόν παρά ένα βιζόν (είδος νυφίτσας)"
- Murray Banks
"Μόλις δείπνησες, και όσο προσεκτικά και αν είναι κρυμμένο το σφαγείο στην χαριτωμένη απόσταση μιλίων, υπάρχει συνενοχή (είσαι συνένοχος)."
"Μόλις δείπνησες, και όσο προσεκτικά και αν είναι κρυμμένο το σφαγείο στην χαριτωμένη απόσταση μιλίων, υπάρχει συνενοχή (είσαι συνένοχος)."
~ Ραλφ Γουάλντο Έμερσον
Η δειλία ρωτά , "είναι επικίνδυνο";
Η συμφεροντολογία ρωτά, "είναι πολιτικό";
Η ματαιοδοξία ρωτά, "είναι δημοφιλές";
Αλλά η συνείδηση ρωτά, "είναι το σωστό";
Και έρχεται η στιγμή που ο καθένας πρέπει να πάρει μία θέση'
που δεν είναι ούτε ασφαλής, ούτε πολιτική, ούτε δημοφιλής
αλλά πρέπει να την πάρει γιατί η συνείδησή του, λέει πως είναι η σωστή.
~ Martin Luther King, Jr.
"Δυστυχή ζώα! Με πόση ζηλοτυπία φρουρούν το ποταπό σώμα τους... αυτό που σε μας δεν είναι παρά το βραδυνό μας γεύμα, αλλά για αυτά είναι η ίδια η ζωή"
Η δειλία ρωτά , "είναι επικίνδυνο";
Η συμφεροντολογία ρωτά, "είναι πολιτικό";
Η ματαιοδοξία ρωτά, "είναι δημοφιλές";
Αλλά η συνείδηση ρωτά, "είναι το σωστό";
Και έρχεται η στιγμή που ο καθένας πρέπει να πάρει μία θέση'
που δεν είναι ούτε ασφαλής, ούτε πολιτική, ούτε δημοφιλής
αλλά πρέπει να την πάρει γιατί η συνείδησή του, λέει πως είναι η σωστή.
~ Martin Luther King, Jr.
"Δυστυχή ζώα! Με πόση ζηλοτυπία φρουρούν το ποταπό σώμα τους... αυτό που σε μας δεν είναι παρά το βραδυνό μας γεύμα, αλλά για αυτά είναι η ίδια η ζωή"
- Franz Kafka, ενώ παρατηρούσε τα ψάρια σε ένα ενυδρείο στο Βερολίνο.
''Ο άνθρωπος ακόμα διανύει την προϊστορία του''
''Ο άνθρωπος ακόμα διανύει την προϊστορία του''
~ Κάρλ Μάρξ
''Έως ότου συνειδητοποιήσουμε τη βαθιά συγγένειά μας με τα υπόλοιπα θνητά όντα που μοιράζονται μαζί μας τον ήλιο και τη σκιά της ζωής πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, δεν υπάρχει ελπίδα για κανένα είδος, δεν υπάρχει ελπίδα για το περιβάλλον, δεν υπάρχει ελπίδα για μας''
''Έως ότου συνειδητοποιήσουμε τη βαθιά συγγένειά μας με τα υπόλοιπα θνητά όντα που μοιράζονται μαζί μας τον ήλιο και τη σκιά της ζωής πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, δεν υπάρχει ελπίδα για κανένα είδος, δεν υπάρχει ελπίδα για το περιβάλλον, δεν υπάρχει ελπίδα για μας''
~ Jon Wynne Tyson
''Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα. Το γεγονός πως παρ' όλα αυτά, κάνει το κακό, αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα''
''Το γεγονός πως ο άνθρωπος γνωρίζει το καλό και το κακό, αποδεικνύει την ανωτερότητα της σκέψης του σε σχέση με τα ζώα. Το γεγονός πως παρ' όλα αυτά, κάνει το κακό, αποδεικνύει την ηθική κατωτερότητα σε σχέση με τα ζώα''
~ Mark Twain, What Is Man, 1906
H κρεατοφαγία είναι απλά ανήθικη, επειδή συνεπάγεται μια πράξη, που αντιτίθεται στα συναισθήματα της ηθικής, την πράξη του σκοτώματος. Όταν ένας σκοτώνει, εξοντώνει μέσα του τις υψηλότερες πνευματικές ικανότητες - την αγάπη και την συμπάθεια για τις άλλες ζωντανές οντότητες και όταν καταπατά τα συναισθήματά του, γίνεται σκληρός.
~ Λέων Τολστόι
"Η αληθινή ανθρώπινη καλοσύνη, σε όλη της την αγνότητα και ελευθερία, μπορεί να έρθει στο προσκήνιο μόνο όταν ο παραλήπτης της δεν έχει καμία δύναμη.
Η αληθινή ηθική δοκιμασία της ανθρωπότητας, η θεμελιώδης δοκιμασία της (η οποία βρίσκεται βαθειά θαμμένη από την θέα), αποτελείται από τη στάση της απέναντι σε εκείνους που είναι στο έλεός της:
τα ζώα.
Και από αυτή την άποψη η ανθρωπότητα έχει υποστεί μια θεμελιώδη πανωλεθρία, μια πανωλεθρία τόσο θεμελιώδη που όλες οι άλλες πηγάζουν από αυτήν."
~ Milan Kundera
H κρεατοφαγία είναι απλά ανήθικη, επειδή συνεπάγεται μια πράξη, που αντιτίθεται στα συναισθήματα της ηθικής, την πράξη του σκοτώματος. Όταν ένας σκοτώνει, εξοντώνει μέσα του τις υψηλότερες πνευματικές ικανότητες - την αγάπη και την συμπάθεια για τις άλλες ζωντανές οντότητες και όταν καταπατά τα συναισθήματά του, γίνεται σκληρός.
~ Λέων Τολστόι
"Η αληθινή ανθρώπινη καλοσύνη, σε όλη της την αγνότητα και ελευθερία, μπορεί να έρθει στο προσκήνιο μόνο όταν ο παραλήπτης της δεν έχει καμία δύναμη.
Η αληθινή ηθική δοκιμασία της ανθρωπότητας, η θεμελιώδης δοκιμασία της (η οποία βρίσκεται βαθειά θαμμένη από την θέα), αποτελείται από τη στάση της απέναντι σε εκείνους που είναι στο έλεός της:
τα ζώα.
Και από αυτή την άποψη η ανθρωπότητα έχει υποστεί μια θεμελιώδη πανωλεθρία, μια πανωλεθρία τόσο θεμελιώδη που όλες οι άλλες πηγάζουν από αυτήν."
~ Milan Kundera
«Άνθρωποι που αποκλείουν οποιοδήποτε πλάσμα του Θεού από προστασία, συμπόνια και έλεος, θα συμπεριφερθούν με τον ίδιο τρόπο και στους συνανθρώπους τους.»
Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης, 1181-1226
«Κατά τη δική μου αντίληψη, η ζωή ενός αρνιού δεν είναι λιγότερο πολύτιμη από τη ζωή ενός ανθρώπου. Όσο πιο ανυπεράσπιστο είναι ένα πλάσμα, τόσο περισσότερο χρειάζεται την προστασία του ανθρώπου από τη βαναυσότητα του ανθρώπου»~ Μαχάτμα Γκάντι
«Το μεγαλείο ενός έθνους και η πρόοδος στις ηθικές αξίες κρίνεται από τον τρόπο που φέρεται στα ζώα».~ Μαχάτμα Γκάντι
« Γίνε εσύ η αλλαγή που ονειρεύεσαι για τον κόσμο!»~ Μαχάτμα Γκάντι
«Υποστηρίζω τα δικαιώματα των ζώων όσο και τα δικαιώματα των ανθρώπων. Αυτός είναι ένας ακέραιος τρόπος αντίληψης.»
Αβραάμ Λίνκολν, 1809-1865
«Η μη-βία οδηγεί στην υψηλότερη ηθική που είναι ο σκοπός ολόκληρης της εξέλιξης. Μέχρι να σταματήσουμε να βλάπτουμε τα υπόλοιπα ζωντανά πλάσματα, είμαστε όλοι άγριοι.»
Θωμάς Έντισον, 1847-1931
«Να απέχεις πάντα από τέτοια τρόφιμα που προυποθέτουν βία και καταπίεση»
Thomas Tyron, 1634-1703
«Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα? Αν έλειπαν τα ζώα, ο άνθρωπος θα πέθαινε από μεγάλη πνευματική μοναξιά. Γιατί ό,τι συμβαίνει στα ζώα, γρήγορα θα συμβεί και στον άνθρωπο. Όλα τα πράγματα συνδέονται.»
Chief Seattle, 1786-1866
«Η μη-βία οδηγεί στην υψηλότερη ηθική που είναι ο σκοπός ολόκληρης της εξέλιξης. Μέχρι να σταματήσουμε να βλάπτουμε τα υπόλοιπα ζωντανά πλάσματα, είμαστε όλοι άγριοι.»
Θωμάς Έντισον, 1847-1931
«Να απέχεις πάντα από τέτοια τρόφιμα που προυποθέτουν βία και καταπίεση»
Thomas Tyron, 1634-1703
«Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα? Αν έλειπαν τα ζώα, ο άνθρωπος θα πέθαινε από μεγάλη πνευματική μοναξιά. Γιατί ό,τι συμβαίνει στα ζώα, γρήγορα θα συμβεί και στον άνθρωπο. Όλα τα πράγματα συνδέονται.»
Chief Seattle, 1786-1866
«Καταναλώνουμε πτώματα πλασμάτων με παρόμοιες ορέξεις, πάθη και όργανα με τα δικά μας, και γεμίζουμε καθημερινά τα σφαγεία με κραυγές φόβου και πόνου.»
Robert Louis Stevenson, 1850-1894
«Συμπεριφερόμαστε όπως οι λύκοι, όπως οι τίγρεις... κι ακόμη χειρότερα, γιατί η φύση κανόνισε για τα ζώα να τρέφονται με αυτόν τον τρόπο, μα εμείς που με την χάρη Του, έχουμε την ικανότητα του λόγου και την αίσθηση της δικαιοσύνης, γίναμε χειρότεροι από άγρια θηρία».
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος
«Η κρεατοφαγία είναι απλά ανήθικη, επειδή συνεπάγεται μια πράξη, που αντιτίθεται στα συναισθήματα της ηθικής, την πράξη του σκοτώματος. Όταν ένας σκοτώνει, εξοντώνει μέσα του τις υψηλότερες πνευματικές ικανότητες - την αγάπη και την συμπάθεια για τις άλλες ζωντανές οντότητες και όταν καταπατά τα συναισθήματά του, γίνεται σκληρός».Λέων Τολστόι, 1828-1910
“Η χορτοφαγία εξυπηρετεί ως το μέτρο από το οποίο ξέρουμε ότι η αναζήτηση της ηθικής τελειότητας από την πλευρά της ανθρωπότητας είναι γνήσια και ειλικρινής.Λέων Τολστόι, 1828-1910
«Ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει και να είναι υγιής χωρίς να σκοτώνει ζώα για τροφή. Άρα, αν τρώει κρέας, συμμετέχει στην αφαίρεση της ζωής των ζώων για να ικανοποιήσει μόνο την όρεξή του. Και αυτή η πράξη είναι ανήθικη.»
Λέων Τολστόι, 1828-1910
«Τα ζώα είναι φίλοι μου…. και δεν τρώω τους φίλους μου»~ Μπέρναρντ Σω.
«ΟΤΑΝ ΕΜΕΙΣ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΓΙΝΟΜΑΣΤΕ ΟΙ ΖΩΝΤΑΝΟΙ ΤΑΦΟΙ ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΩΝ ΖΩΩΝ ΠΩΣ;; ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΙΔΑΝΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΣΤΗ ΓΗ;;;»
~ Μπέρναρντ Σω.
«Βλέπω τον όρο "είδος" ως έναν που δόθηκε αυθαίρετα για λόγους διευκόλυνσης ώστε να ομαδοποιούνται άτομα που μοιάζουν μεταξύ τους...»
Κάρολος Δαρβίνος The Origin of Species (Η καταγωγή των Ειδών)
Στις σχέσεις των ανθρώπων με τα ζώα, τα λουλούδια, με όλη τη δημιουργία, υπάρχει μια υπέρτατη ηθική που δυστυχώς μόλις που διαφαίνεται».
Βίκτωρ Ουγκώ
«Ο άνθρωπος που δεν θέλει να καταπνίγει τα ανθρώπινα αισθήματά του, πρέπει να φέρεται με καλοσύνη στα ζώα, γιατί αυτός που είναι απάνθρωπος στα ζώα γίνεται σκληρός και στην επαφή του με τον άνθρωπο. Μπορούμε να κρίνουμε την ψυχή ενός ανθρώπου από τη συμπεριφορά του στα ζώα».
Εμμανουήλ Καντ
«Τα ζώα μοιράζονται με εμάς το προνόμιο να έχουν ψυχή».
Πυθαγόρας
«Τα ζώα διαθέτουν το χάρισμα της επικοινωνίας και το χρησιμοποιούν…αλλά εμείς φαίνεται να το αγνοούμε»
Άλις Ουόκερ
«Οι άνθρωποι που ευχαριστιούνται, όταν κατώτερα πλάσματα υποφέρουν ή καταστρέφονται, δεν πρόκειται να νιώσουν συμπόνοια ή καλοσύνη ούτε και για τους συνανθρώπους τους».
Τζων Λοκ
«Οι νόμοι που καθιστούν αδίκημα την κακομεταχείριση των παιδιών από τους γονείς τους, θα έπρεπε να επεκταθούν για να περιλάβουν…όπως τους άτυχους δούλους…τα κατώτερα ζώα».
Τζων Στιούαρτ Μιλλ
«Τα δάση δεν είναι ακατοίκητα αλλά ασφυκτικά γεμάτα από τίμια πνεύματα το ίδιο καλά μ’ εμένα».
Ντέιβιντ Χένρι Θορώ
«Αυτό που ονομάζουμε άγρια φύση, είναι ένας πολιτισμός διαφορετικός από τον δικό μας»
Ντέιβιντ Χένρι Θορώ
«Στόχος μου είναι να δείξω ότι δεν υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ ανθρώπου και ανώτερων θηλαστικών, όσον αφορά τις πνευματικές δυνάμεις».
Δαρβίνος
«Ποτέ μην χρησιμοποιείς τις λέξεις ανώτερο και κατώτερο»
Δαρβίνος
«Βλέπω τον όρο "είδος" ως έναν που δόθηκε αυθαίρετα για λόγους διευκόλυνσης ώστε να ομαδοποιούνται άτομα που μοιάζουν μεταξύ τους...»
Κάρολος Δαρβίνος The Origin of Species (Η καταγωγή των Ειδών)
Στις σχέσεις των ανθρώπων με τα ζώα, τα λουλούδια, με όλη τη δημιουργία, υπάρχει μια υπέρτατη ηθική που δυστυχώς μόλις που διαφαίνεται».
Βίκτωρ Ουγκώ
«Ο άνθρωπος που δεν θέλει να καταπνίγει τα ανθρώπινα αισθήματά του, πρέπει να φέρεται με καλοσύνη στα ζώα, γιατί αυτός που είναι απάνθρωπος στα ζώα γίνεται σκληρός και στην επαφή του με τον άνθρωπο. Μπορούμε να κρίνουμε την ψυχή ενός ανθρώπου από τη συμπεριφορά του στα ζώα».
Εμμανουήλ Καντ
«Τα ζώα μοιράζονται με εμάς το προνόμιο να έχουν ψυχή».
Πυθαγόρας
«Τα ζώα διαθέτουν το χάρισμα της επικοινωνίας και το χρησιμοποιούν…αλλά εμείς φαίνεται να το αγνοούμε»
Άλις Ουόκερ
«Οι άνθρωποι που ευχαριστιούνται, όταν κατώτερα πλάσματα υποφέρουν ή καταστρέφονται, δεν πρόκειται να νιώσουν συμπόνοια ή καλοσύνη ούτε και για τους συνανθρώπους τους».
Τζων Λοκ
«Οι νόμοι που καθιστούν αδίκημα την κακομεταχείριση των παιδιών από τους γονείς τους, θα έπρεπε να επεκταθούν για να περιλάβουν…όπως τους άτυχους δούλους…τα κατώτερα ζώα».
Τζων Στιούαρτ Μιλλ
«Τα δάση δεν είναι ακατοίκητα αλλά ασφυκτικά γεμάτα από τίμια πνεύματα το ίδιο καλά μ’ εμένα».
Ντέιβιντ Χένρι Θορώ
«Αυτό που ονομάζουμε άγρια φύση, είναι ένας πολιτισμός διαφορετικός από τον δικό μας»
Ντέιβιντ Χένρι Θορώ
«Στόχος μου είναι να δείξω ότι δεν υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ ανθρώπου και ανώτερων θηλαστικών, όσον αφορά τις πνευματικές δυνάμεις».
Δαρβίνος
«Ποτέ μην χρησιμοποιείς τις λέξεις ανώτερο και κατώτερο»
Δαρβίνος
«Το μεγάλο σφάλμα κάθε ηθικού συστήματος μέχρι τώρα είναι πως όλα θεωρούν ότι έχουν να κάνουν μόνο με τις σχέσεις ανθρώπου προς άνθρωπο».
«Κάποιος άνθρωπος είναι ηθικός μόνο όταν πιστεύει πως η ζωή είναι ιερή, τόσο εκείνη των φυτών και των ζώων, όσο και εκείνη των άλλων ανθρώπων»
Άλμπερτ Σβάιτσερ
"Η συμπάθεια που επεκτείνεται πέρα απ’ τα όρια της ανθρωπότητας, η συμπόνια δηλαδή για τα ζώα, φαίνεται ν’ αποτελεί μία από τις τελευταίες ηθικές κατακτήσεις. (του ανθρώπου)
...Η αρετή τούτη, μια απ’ τις ευγενικότερες αρετές του ανθρώπου, μοιάζει να προέρχεται απ’ το ότι οι συμπάθειές μας, λεπτότερες και τρυφερότερες όσο επεκτείνονται περισσότερο, καταλήγουν ν’ αγκαλιάζουν όλα τα έμψυχα όντα.»
Κάρολος Δαρβίνος
ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΕΝΝΟΚΤΟΝΙΕΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΟΡΤΩΝ:
«Πορευθέντες δε μάθετε τι εστίν έλεον θέλω και ου θυσία»
(Κ.Διαθήκη Ματθαίος κεφ 9,13. & 12,7) (Η πίστη μας προς τον Θεό πρέπει να εκδηλώνεται με πράξη αγάπης και όχι με θυσίες.)
«Δεν πρέπουν σε χριστιανούς θυσίες μετά τη Θυσία του Χριστού»
Απ. Παύλος στην προς Εβραίους Επιστολή 10: 1-18
«Αγάπη θέλω και όχι θυσίες, γνώση του Θεού και όχι ολοκαυτώματα»
(Π.Δ. Ωσηέ κεφ 6,6).
Χωρία της Παλαιάς Διαθήκης:
«Όποιος σκοτώσει μια αγελάδα, αμαρτάνει σα να έχει σκοτώσει έναν άνθρωπο»
Ησαΐα (66.3)
«Σου δίνω χόρτα και καρπούς για τροφή…………….» Γένεση (1:29)
«Να μην φας κρέας με τη ζωή μέσα του, με το αίμα του... , γιατί θα ζητήσω το αίμα της δικής σου ζωή». Γένεση ( 9.4)
«(Λέει ο Κύριος): «Προσφέρατε σε θυσία τόσα πρόβατα και βοοειδή, μα δεν Μου δίνει ευχαρίστηση το αίμα των δαμαλιών, των προβάτων και των κατσικιών. Όταν εσείς σηκώνετε τα χέρια, Εγώ παίρνω τα μάτια από πάνω σας και όταν προσεύχεστε δεν σας ακούω, γιατί τα χέρια σας είναι γεμάτα αίματα»
Ησαΐας (1.5)
«Ου φονεύσεις»
Χωρία της Παλαιάς Διαθήκης:
«Όποιος σκοτώσει μια αγελάδα, αμαρτάνει σα να έχει σκοτώσει έναν άνθρωπο»
Ησαΐα (66.3)
«Σου δίνω χόρτα και καρπούς για τροφή…………….» Γένεση (1:29)
«Να μην φας κρέας με τη ζωή μέσα του, με το αίμα του... , γιατί θα ζητήσω το αίμα της δικής σου ζωή». Γένεση ( 9.4)
«(Λέει ο Κύριος): «Προσφέρατε σε θυσία τόσα πρόβατα και βοοειδή, μα δεν Μου δίνει ευχαρίστηση το αίμα των δαμαλιών, των προβάτων και των κατσικιών. Όταν εσείς σηκώνετε τα χέρια, Εγώ παίρνω τα μάτια από πάνω σας και όταν προσεύχεστε δεν σας ακούω, γιατί τα χέρια σας είναι γεμάτα αίματα»
Ησαΐας (1.5)
«Ου φονεύσεις»
Μια από τις Δέκα Εντολές
"ΤΑ ΗΜΕΡΑ ΦΥΤΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΒΛΑΠΤΕΤΕ, ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΤΑ ΖΩΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΒΛΑΒΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ"
~ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
Είναι περισσότερο πολιτικό-κοινωνικό, αλλά η υπερκατανάλωση, αυτή η μάστιγα της εποχής μας, ευθύνεται κυρίως για τα βάσανα των ζώων:
"Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις δυνατότητες που μας προσφέρει ο πλανήτης. Οι άνθρωποι έχασαν τον στόχο τους. Δεν ήρθαμε σ' αυτό τον κόσμο για να καταναλώνουμε, αλλά για να απελευθερώσουμε το πνεύμα μας."
Allen Ginsberg ~ Αμερικανός ποιητής έντονα πολιτικοποιημένος με δράσεις κατά του πολέμου του Βιετνάμ, γνωστό έργο του το "Ουρλιαχτό".
Ακτιβιστής δεν είναι αυτός που λέει ότι το ποτάμι είναι βρόμικο.
Ακτιβιστής είναι αυτός που καθαρίζει το ποτάμι.
~ Ross Perot,γ. 1930, Αμερικανός πολιτικός
Όταν νίπτει κανείς τας χείρας του σε μια σύγκρουση μεταξύ ισχυρών και αδυνάτων, δεν σημαίνει ότι μένει ουδέτερος, σημαίνει ότι παίρνει το μέρος των ισχυρών.
~ Paulo Freire, 1924-1997, Βραζιλιάνος εκπαιδευτικός
"ΤΑ ΗΜΕΡΑ ΦΥΤΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΕ ΚΑΙ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΒΛΑΠΤΕΤΕ, ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΤΑ ΖΩΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΒΛΑΒΕΡΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ"
~ ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ
Είναι περισσότερο πολιτικό-κοινωνικό, αλλά η υπερκατανάλωση, αυτή η μάστιγα της εποχής μας, ευθύνεται κυρίως για τα βάσανα των ζώων:
"Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τις δυνατότητες που μας προσφέρει ο πλανήτης. Οι άνθρωποι έχασαν τον στόχο τους. Δεν ήρθαμε σ' αυτό τον κόσμο για να καταναλώνουμε, αλλά για να απελευθερώσουμε το πνεύμα μας."
Allen Ginsberg ~ Αμερικανός ποιητής έντονα πολιτικοποιημένος με δράσεις κατά του πολέμου του Βιετνάμ, γνωστό έργο του το "Ουρλιαχτό".
Ακτιβιστής δεν είναι αυτός που λέει ότι το ποτάμι είναι βρόμικο.
Ακτιβιστής είναι αυτός που καθαρίζει το ποτάμι.
~ Ross Perot,γ. 1930, Αμερικανός πολιτικός
Όταν νίπτει κανείς τας χείρας του σε μια σύγκρουση μεταξύ ισχυρών και αδυνάτων, δεν σημαίνει ότι μένει ουδέτερος, σημαίνει ότι παίρνει το μέρος των ισχυρών.
~ Paulo Freire, 1924-1997, Βραζιλιάνος εκπαιδευτικός
http://www.veganforum.gr/index.php?topic=233.15
_________________________________________________________________
__________________________________________________________________
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ ~ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ
Ο Πλούταρχος περί "Σαρκοφαγίας"
Ο Πλούταρχος, ανάμεσα στα πάμπολλα λοιπά ζητήματα της ζωής, τοποθετήθηκε και στο θέμα της διατροφής. Στους δύο λόγους του "Περί Σαρκοφαγίας" αναλύει γιατί είναι προτιμότερο να αποφεύγει κανείς την κατανάλωση κρέατος. Στις μέρες μας που η κρεατοφαγία και η κατανάλωση ζωικών προϊόντων έχει κορυφωθεί οι δύο λόγοι του Πλουτάρχου αποδεικνύονται εξαιρετικά επίκαιροι. Μολονότι είναι αυστηροί απέναντι στην αλόγιστη θυσία των ζώων, μπορεί να φανταστεί κανείς πόσο περισσότερο αυστηρός θα ήταν ο Πλούταρχος αν ζούσε σήμερα που ο βασανισμός των ζώων είναι συστηματικός, βιομηχανοποιημένος και ολότελα αντίθετος με τη φυσικό τρόπο ζωής.
Το κείμενο περιλαμβάνει κομμάτια που ίσως αποτελούν προσθήκες από άλλους λόγους του Πλουτάρχου. Τα κομμάτια όμως αυτά δεν αλλάζουν το συνολικό νόημα του λόγου. Όπου βλέπετε αποσιωπητικά (...) το κείμενο λείπει σε εκείνο το σημείο.
Ο Πλούταρχος με αυτούς τους δύο λόγους μάλλον καταθέτει τη διαμαρτυρία του για τα διατροφικά ήθη της εποχής και ευνοεί την περιορισμένη κατανάλωση κρέατος, χωρίς να μας ξεκαθαρίζει ότι πίστευε ή ακολουθούσε ο ίδιος την τακτική της απόλυτης χορτοφαγίας.
Οι δύο λόγοι "Περί Σαρκοφαγίας" αποτελούν ορόσημο για τα σύγχρονα κινήματα της χορτοφαγίας, του βεγκανισμού και της ωμοφαγίας, καθώς θίγει το ζήτημα της κρεατοφαγίας από πολλές οπτικές γωνίες: την ηθική, τη φιλοσοφική, την ανθρωπολογική, την υγειονομική και την πνευματική. Ως κατακλείδα και συμβουλή του σοφού αυτού ανθρώπου θα μπορούσαμε ίσως να κρατήσουμε ότι κρέας θα πρέπει να τρώμε μόνο όταν και εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για την επιβίωση και την υγεία μας και όχι για την τέρψη μας.
Απολαύστε τα κείμενα και σχολιάστε!
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ ΛΟΓΟΣ Α'
1. Εσύ ρωτάς για ποιο λόγο ο Πυθαγόρας απέφευγε να τρώει κρέας, εγώ, αντίθετα, απορώ τι έπαθε και τι ένιωθε ο πρώτος άνθρωπος και ακούμπησε το στόμα του σε αίμα σκοτωμένου πλάσματος, πλησίασε τα χείλη του σε σάρκα πεθαμένου ζώου και, παραθέτοντας σε τραπέζι μπαγιατεμένα πτώματα, ονόμασε λιχουδιές και νοστιμιές τα μέρη που λίγο πριν βρυχόνταν, μιλούσαν, κινούνταν και έβλεπαν. Πώς τα μάτια του άντεξαν να δουν το αίμα πλασμάτων που σφάζονταν, γδέρνονταν, διαμελίζονταν, πώς η όσφρησή του άντεξε την αποφορά, πώς η σκέψη του μιάσματος δεν απέτρεψε τη γλώσσα να αγγίζει ξένα έλκη και να απολαμβάνει τους χυμούς και τα υγρά θανασίμων τραυμάτων.
"Τα δέρματα ανατρίχιασαν και τα κρέατα γύρω στις σούβλες μούγκρισαν, ψημένα και ωμά, όταν ακούστηκε η φωνή των βοδιών" {Ομήρου Οδύσσεια}
Τούτο βέβαια είναι πλάσμα της φαντασίας και μύθος, το δείπνο όμως είναι στ αλήθεια τερατώδες, να πεινάει κάποιος για ζώα που μουγκρίζουν ακόμα, να υποδεικνύει με ποια ζώα πρέπει να τρεφόμαστε, ενώ αυτά είναι ακόμα ζωντανά και μιλούν, και να επινοεί μεθόδους για την άρτυση, το ψήσιμο και το σερβίρισμα των φαγητών. Την περίπτωση εκείνου που εγκαινίασε την τακτική τούτη πρέπει να εξετάσει κάποιος και όχι αυτού που τη σταμάτησε έστω και αργά.
2. Ή μήπως, όσον αφορά εκείνους που πρώτοι δοκίμασαν να φάνε κρέας, θα πρέπει να πούμε πως τους έσπρωξε η φτώχεια, διότι ούτε τον καιρό τους περνούσαν με την εκπλήρωση άνομων επιθυμιών ούτε, έχοντας σε υπεραφθονία τα αναγκαία, ξεπέρασαν τα όρια προς ηδονές παρά φύση, αδιαφορώντας για τα άλλα ζωντανά πλάσματα, και κατέληξαν σε αυτήν την πρακτική, αλλά θα έλεγαν, αν τώρα δα ανακτούσαν αίσθηση και φωνή: "Ευλογημένοι κι αγαπημένοι των θεών εσείς οι τωρινοί, τι εποχή σας έλαχε να ζήσετε, να καρπώνεστε και να απολαμβάνετε κληρονομιά τα άφθονα αγαθά! Πόσα φυτρώνουν για σας και πόσα τρυγάτε! Πόσο πλούτο από τους κάμπους, πόσες ηδονές μπορείτε να δρέπετε από τα φυτά! Έχετε τη δυνατότητα να καλοπερνάτε χωρίς να λερώνετε τα χέρια σας με αίμα! Εμάς όμως δέχτηκε μέρος του χρόνου της ζωής πολύ σκυθρωπό και φοβερό, αφού από την ώρα που γεννηθήκαμε πέσαμε σε μεγάλη και πνιγηρή φτώχεια. Τότε αέρας έκρυβε ακόμη τον ουρανό και τα άστρα, ανακατεμένος με θολή και αδιαπέραστη υγρασία, φωτιά κι ανεμοζάλη. Ο ήλιος ακόμη δεν είχε σταθεί ακίνητος και, σταθερό
'έχοντας δρόμο, την αυγή
και τη δύση να διακρίνει, τις γύριζε πάλι,
αφού τις στεφάνωνε με τις καρποφόρες Ώρες που φορούν
λουλούδια
στο κεφάλι, ενώ η γη γνώριζε μεγάλη αδικία'
από ποταμούς που χύνονταν εδώ κι εκεί, πολλές περιοχές της δεν είχαν μορφή λόγω των νερών που λίμναζαν, και η ίδια ήταν σε άγρια κατάσταση με τις παχιές λάσπες, τις άφορες λόχμες και τα δάση. Συγκομιδή ήμερων καρπών δεν υπήρχε, ούτε εργαλείο τέχνης ούτε ίχνος επινοητικότητας. Η πείνα δε μας έδινε χρονικά περιθώρια ούτε ο σπόρος... μπορούσε τότε να περιμένει τις εποχές του έτους. Πού το παράξενο λοιπόν αν φάγαμε σάρκες ζώων παρά τις επιταγές της φύσης, τότε που και η λάσπη τρωγόταν και φλοιός δέντρου φαγώθηκε και το να βρεις άγρωστη με βλαστάρια ή καλαμιού ρίζα ήταν ευτύχημα; Όταν γευτήκαμε και φάγαμε βαλανίδια, χορέψαμε από τη χαρά μας γύρω από μία βαλανιδιά, αποκαλώντας τη δωρήτρια ζωής, μητέρα και τροφό. Αυτή ήταν η γιορτή που γνώριζε τότε η ζωή, ενώ όλα τα άλλα ήταν μελαγχολικά και άγρια. Εσάς τους τωρινούς όμως ποια λύσσα και ποια αχόρταγη λαχτάρα σας οδηγεί να βάφετε τα χέρια σας με αίμα, τη στιγμή που σας προσφέρονται τόσα για τις ανάγκες σας; Γιατί κατηγορείτε άδικα τη γη πως δε μπορεί να σας τρέφει; Γιατί ασεβείτε προς τη θεσμοφόρο Δήμητρα και προσβάλλετε τον ήμερο και μειλίχιο Διόνυσο, λες και δεν παίρνετε αρκετά από αυτούς; Δεν ντρέπεστε να ανακατεύετε τους ήμερους καρπούς με αίμα από σφαγή; Αποκαλείτε άγρια ζώα τα φίδια, τις λεοπαρδάλεις και τα λιοντάρια, ενώ οι ίδιοι σφάζετε και σκοτώνετε χωρίς να τους αφήσετε περιθώρια να σας ξεπεράσουν σε ωμότητα. Για εκείνα τα σκοτωμένα ζώα είναι τροφή, για εσάς λιχουδιά."
3. Πράγματι, δεν τρώμε βέβαια λιοντάρια και λύκους για να αμυνθούμε. Αυτά τα αφήνουμε και , αντίθετα, πιάνουμε και σκοτώνουμε τα άκακα, τα εξημερωμένα, όσα δεν έχουν κεντρί ούτε δόντια να δαγκώσουν, τα οποία, μα το Δία, γέννησε η φύση για την ομορφιά και τη χάρη τους...
Η συνέχεια του κεφαλαίου 3 αποτελεί κατά πάσα πιθανότητα κομμάτι από άλλο κείμενο του Πλουτάρχου με εντελώς διαφορετικό θέμα. Γι' αυτό και δε συνδέεται νοηματικά με τον υπόλοιπο λόγο.
[ Είναι σαν κάποιος , βλέποντας το Νείλο να πλημμυρίζει και να γεμίζει τη χώρα με ορμητικά νερά, γόνιμα και καρποφόρα, να μη συνειδητοποιεί τούτο το θαύμα, το ότι τρέφει και κάνει να βγαίνουν άφθονοι οι πιο ήμεροι και ωφέλιμοι για τη ζωή καρποί, αλλά, παίρνοντας κάπου το μάτι του κροκόδειλο να κολυμπάει στα νερά του, ασπίδα να σέρνεται και μύγες, ζώα άγρια και σιχαμένα, να αναφέρει αυτά ως αιτίες που τον κατηγορεί και αναγκάζεται να αντιδράσει όπως αντιδρά. Ή, μα το Δία, είναι σαν να κοιτάζει κάποιος τη γη τούτη και τα χωράφια, γεμάτα ήμερους καρπούς και πλημμυρισμένα στάχυα, κι έπειτα, κοιτώντας κάτω από την πλούσια αυτή συγκομιδή και ανακαλύπτοντας κάπου στάχυ ήρας ή άλλου παρασίτου, να αφήνει εκείνα αμάζευτα κι αθέριστα και να παραπονιέται για τούτα. Γιατί λοιπόν, και λόγο ρήτορα συνηγόρου αν παρακολουθεί κάποιος σε δίκη, λόγο πληθωρικό, που εκφωνείται για να βοηθήσει στον κίνδυνο ή, μα το Δία, για να κατακρίνει και να καταγγείλει πράξεις αυθαίρετες και αυταπόδεικτες, λόγο που ρέει και προχωρεί με τρόπο όχι απλό ούτε λιτό, αλλά είναι φορτωμένος με πολλά μαζί ή μάλλον με κάθε είδους πάθη και απευθύνεται κατά τον ίδιο τρόπο στις πολλές και διάφορες ψυχικές διαθέσεις των ακροατών ή των δικαστών, τις οποίες πρέπει να αλλάξει και να μεταβάλλει ή, μα το Δία, να καταπραΰνει, να ημερώσει και να ηρεμήσει - γιατί λοιπόν τούτος ο παρατηρητής, παραβλέποντας να εξετάσει και να εκτιμήσει το στοιχείο τούτο της υπόθεσης που έχει να κάνει ... με την έκβαση της δίκης, να σταχυολογεί λάθη στην έκφραση, τα οποία ο λόγος, χειμαρρώδης, συμπαρέσυρε στην ορμή του, λάθη που χάνονται και εξαφανίζονται όσο προχωρεί; Αλλά και κάποιου δημοσίου ρήτορα αν παρακολουθεί... ]
4. Τίποτα δε μας συγκινεί, ούτε η ανθηρή όψη της σάρκας ούτε η γοητευτική μελωδική φωνή ούτε η επινοητικότητα της ψυχής ούτε ο καθαρός τρόπος ζωής και η ξεχωριστή νοημοσύνη των άμοιρων ζώων, αλλά για μικρό κομμάτι σάρκας αφαιρούμε την ψυχή, το φως του ήλιου, τα χρόνια της ζωής, για τα οποία έχει γεννηθεί κι έχει φτιαχτεί από τη φύση ( το ζωντανό πλάσμα). Ακόμη, τις φωνές και τα γρυλίσματά του θεωρούμε άναρθρους ήχους και όχι παρακλήσεις, δεήσεις και επικλήσεις για δικαιοσύνη του καθενός τους που λέει: "Δεν σου ζητώ να με λυπηθείς στην ανάγκη σου, αλλά μην προχωρήσεις στην ύβρη. Αν είναι για να φας, σκότωσέ με, αν είναι για να φας πιο ευχάριστα, μη με σκοτώνεις". Τι ωμότητα! Είναι τρομακτικό να βλέπεις να στρώνεται τραπέζι πλουσίων, που έχουν νεκροστολιστές μάγειρες και παρασκευαστές περίπλοκων φαγητών, ακόμη πιο φοβερό όμως (να το βλέπεις) όταν ξεστρώνεται, διότι όσα έχουν μείνει είναι περισσότερα απ' όσα έχουν φαγωθεί. Επομένως τα ζώα μάταια πέθαναν. Άλλα πάλι από τα σερβιρισμένα τα λυπούνται, δεν θέλουν να τα δουν κομμένα και τεμαχισμένα και δεν τα αγγίζουν νεκρά, αν ήταν όμως ζωντανά, δε θα δίσταζαν.
5. Ωστόσο επιτρέψαμε στους άνδρες εκείνους να πουν ότι η αρχή είναι στη φύση... Το ότι δεν είναι στη φύση του ανθρώπου να τρώει κρέας φαίνεται κατ' αρχάς από την κατασκευή των σωμάτων. Πράγματι, το ανθρώπινο σώμα δε μοιάζει με κανενός ζώου απ΄όσα έχουν φτιαχτεί για να τρώνε κρέας, δεν υπάρχουν προτεταμένα χείλη, μυτερά νύχια, κοφτερά δόντια, γερό στομάχι και θερμή πνοή ικανή να μετατρέψει και να επεξεργαστεί τα βαριά συστατικά του κρέατος. Ως εκ τούτου η φύση με τα λεία δόντια, το μικρό στόμα, τη μαλακιά γλώσσα και την αδυναμία της πνοής για πέψη αποκλείει τη σαρκοφαγία. Αν υποστηρίζεις πως είσαι φτιαγμένος για τέτοιου είδους τροφή, πρώτα σκότωσε ο ίδιος αυτό που θέλεις να φας, από μόνος σου, χωρίς να χρησιμοποιήσεις κοπίδι, ρόπαλο ούτε πελέκι. Αντίθετα, όπως οι λύκοι, οι αρκούδες και τα λιοντάρια σκοτώνουν μόνα τους τα ζώα που τρώνε, σκότωσε με δάγκωμα βόδι ή με το στόμα γουρούνι, ξέσκισε αρνί ή λαγό και πέσε πάνω του να το φας όσο είναι ακόμα ζωντανό, όπως εκείνα. Αν περιμένεις να βρεθεί νεκρό αυτό που τρως και η παρουσία ψυχής σε κάνει να ντρέπεσαι στο να φας τη σάρκα, γιατί τρως το άψυχο πηγαίνοντας ενάντια στη φύση; Ωστόσο, ούτε άψυχο και νεκρό το τρώνε όπως είναι, αλλά το βράζουν, το ψήνουν, το μεταβάλλουν με φωτιά και χημικές ουσίες, αλλοιώνοντας, μετατρέποντας και σβήνοντας με μύρια καρυκεύματα τη γεύση του αίματος, ώστε το γευστικό όργανο να εξαπατηθεί και να δεχτεί ό,τι του είναι ξένο. Έξυπνη ήταν βέβαια η απάντηση του Λάκωνα, που αγόρασε μικρό ψάρι σε πανδοχείο και ζήτησε από τον πανδοχέα να του το ετοιμάσει. Όταν εκείνος του ζήτησε τυρί, ξίδι και λάδι, απάντησε: "Αν τα είχα, δε θα αγόραζα ψάρι". Εμείς όμως είμαστε τόσο λεπτεπίλεπτοι, μολονότι μολύνουμε τα χέρια μας με αίμα, ώστε αποκαλούμε το κρέας προσφάγι κι έπειτα χρειαζόμαστε άλλα συμπληρώματα για το ίδιο το κρέας, ανακατεύοντας λάδι, κρασί, μέλι, ψαρόζουμο, ξίδι μαζί με μυρωδικά από τη Συρία και την Αραβία, σαν να ενταφιάζουμε πράγματι νεκρό. Μα ακόμη κι αφού αυτά διαλυθούν, μαλακώσουν και υποστούν προκαταβολικά πέψη, είναι δύσκολο στην πέψη να επικρατήσει και, αν νικηθεί, προκαλεί φοβερό βάρος και νοσηρές μορφές δυσπεψίας.
6. Ο Διογένης τόλμησε να φάει χταπόδι ωμό ώστε να βάλει τέρμα στην επεξεργασία του κρέατος με τη φωτιά. Ενώ είχαν σταθεί γύρω του άνθρωποι πολλοί, αφού κάλυψε το κεφάλι του με τον τριβώνα, πλησιάζοντας το κρέας στο στόμα του, είπε: "Για χάρη σας εκθέτω τη ζωή μου σε κίνδυνο", κίνδυνο, μα το Δία, αληθινά ωραίο. Όπως ο Πελοπίδας για να ελευθερώσει τη Θήβα ή όπως ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτων για χάρη των Αθηναίων, δεν έθεσε ο φιλόσοφος τη ζωή του σε κίνδυνο, παλεύοντας με ωμό χταπόδι, για να αποθηριώσει τη ζωή των ανθρώπων; Τα κρέατα που τρώμε δεν είναι μόνον για τα σώματα παρά φύση, αλλά χοντραίνουν και τις ψυχές με την υπεραφθονία και τον κορεσμό. "Το κρασί και η υπερβολική κρεοφαγία κάνουν πράγματι το σώμα δυνατό και ρωμαλέο, την ψυχή όμως ασθενική". Για να μη θίξω τους αθλητές, καταφεύγω σε συγγενικά μου παραδείγματα. Οι κάτοικοι της Αττικής αποκαλούσαν εμάς του Βοιωτούς χοντρούς, αναίσθητους και ηλίθιους κυρίως λόγω της αδηφαγίας. "Τούτοι πάλι... γουρούνια... και ο Μένανδρος... αυτοί που έχουν σαγόνια" και ο Πίνδαρος: "και να καταλάβουν έπειτα..." "λάμψη ξηρή είναι η πιο σοφή ψυχή", σύμφωνα με τον Ηράκλειτο. Τα άδεια πιθάρια, όταν τα χτυπήσεις, ηχούν, όταν γεμίσουν όμως, δεν απαντούν στο χτύπημα. Τα λεπτά χαλκώματα πάλι μεταδίδουν τους ήχους κυκλικά, μέχρις ότου, ακουμπώντας κάποιος το χέρι του, δημιουργήσει φράγμα και φιμώσει τον ήχο που παράγεται, καθώς το χτύπημα μεταφέρεται κυκλικά. Το μάτι πάλι, αν γεμίσει με πλεονάζον υγρό, θαμπώνεται, ατονεί και δε μπορεί να εκτελέσει το έργο του. Κοιτάζοντας επίσης τον ήλιο μέσα από αέρα που μάζεψε υγρασία και πλήθος αναφομοίωτων αναθυμιάσεων, τον βλέπουμε όχι καθαρό και λαμπρό, αλλά βυθισμένο σε αχλή με ακτίνες που ξεγλιστρούν και χάνονται. Έτσι επομένως και μέσα από σώμα ταραγμένο, παραφορτωμένο και βαρύ από τροφές αταίριαστες η λάμψη της ψυχής και το φέγγος της φτάνουν κατ' ανάγκη αδύναμα και θολά, πλανιούνται και είναι ασταθή, εφόσον η ψυχή δε διαθέτει φως και ένταση για να εισχωρήσει στα λεπτά και αδιόρατα σημεία της πραγματικότητας.
7. Μα και πέρα από αυτά, δε θεωρείς πως ο εθισμός στην αγάπη για τα άλλα πλάσματα είναι θαυμάσιο πράγμα; Ποιος θα μπορούσε να αδικήσει άνθρωπο, αν αντιμετωπίζει με τόση πραότητα και αγάπη πλάσματα ξένα και όχι συγγενικά; Πριν δύο μέρες, σε κάποια συζήτηση, ανέφερα τη ρήση του Ξενοκράτη, ότι οι Αθηναίοι τιμώρησαν εκείνον που έγδαρε το κριάρι ζωντανό. Κατά την άποψή μου, όποιος βασανίζει πλάσμα που δε ζει δεν είναι χειρότερος από εκείνον που αφαιρεί τη ζωή και σκοτώνει, αλλά, απ' ό,τι φαίνεται, νιώθουμε πιο έντονα αδικίες που είναι αντίθετες στη συνήθεια και τη φύση. Τούτα εξέφρασα σε εκείνη την περίπτωση με πιο απλό τρόπο, τη μεγάλη όμως, μυστηριώδη και απίστευτη για ανθρώπους προικισμένους, που σκέφτονται σαν θνητοί, όπως λέει ο Πλάτων, αρχή, στην οποία βασίζεται η άποψή μου, διστάζω ακόμα να φέρω προς συζήτηση, όπως ο ναυτικός διστάζει να ρίξει το πλοίο του σε κακοκαιρία ή ο θεατρικός συγγραφέας να υψώσει το σκηνικό μηχάνημα στη μέση του δράματος. Δεν είναι ίσως αταίριαστο να προετοιμάσει κάποιος το κοινό, αναφέροντας από πριν του στίχους του Εμπεδοκλή... Εδώ αναφέρεται αλληγορικά στις ψυχές, ότι δηλαδή, τιμωρούμενες για φόνους, βρώση σαρκών και κανιβαλισμό, έχουν δεθεί με σώματα θνητά. Ωστόσο, τούτη η άποψη φαίνεται να είναι ακόμη πιο παλιά, εφόσον τα μυθικά πάθη και ο διαμελισμός, που αναφέρονται για το Διόνυσο, και αυτά που τόλμησαν να κάνουν οι Τιτάνες εναντίον του και να τον φάνε, η τιμωρία τους, τέλος, για το φόνο και η κεραυνοβόλησή τους, είναι μύθος που αναφέρεται υπαινικτικά στην αναγέννηση, διότι στο άλογο στοιχείο μέσα μας, στο στοιχείο της αταξίας και της βίας που είναι όχι θεϊκό αλλά δαιμονικό, έδωσαν οι αρχαίοι το όνομα Τιτάνες, που σημαίνει αυτούς που τιμωρούνται και αποτίουν τα δέοντα για τις αδικίες τους.
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ ΛΟΓΟΣ Β'
1. Ο λόγος μας αναγκάζει με φρέσκο μυαλό και καινούριο ζήλο να ασχοληθούμε με το μπαγιατεμένο θέμα της σαρκοφαγίας. Είναι δύσκολο βέβαια, όπως είπε ο Κάτων, να μιλάει κάποιος σε κοιλιές που δεν διαθέτουν αυτιά. Εξ άλλου, έχει πιωθεί ο κυκεών της συνήθειας που, όπως εκείνος της Κίρκης, ωδίνες της γέννας και πόνους ανακατεύει, απάτες και θρήνους, και δεν είναι εύκολο να βγάλει κάποιος το αγκίστρι της σαρκοφαγίας, μπηγμένο και σφηνωμένο στη φιληδονία καθώς είναι. Στ΄αλήθεια, δεν θα ήταν άσχημο, όπως ακριβώς οι Αιγύπτιοι, αφού αφαιρέσουν τα σπλάχνα και τα σηκώσουν προς τον ήλιο, τα πετούν ως αίτια όλων των αμαρτημάτων που έκανε ο άνθρωπος, έτσι κι εμείς, αφού αποκόψουμε τη γαστριμαργία και τη δίψα μας για αίμα, να μείνουμε αγνοί στην υπόλοιπη ζωή μας. Στην πραγματικότητα δεν είναι τα σπλάχνα που ζητούν να μολυνθούν με αίμα, αλλά μολύνονται λόγω της ασωτίας. Ωστόσο, αν είναι αδύνατον πια εξαιτίας της συνήθειας να μην αμαρτάνουμε, νιώθοντας ντροπή για την αμαρτία, ας καταφεύγουμε σε αυτή όταν υπάρχει λόγος, ας τρώμε σάρκες επειδή πεινάμε, όχι για να καλοπερνάμε. Ας σκοτώσουμε το ζώο, νιώθοντας λύπη και πόνο, όχι αντιμετωπίζοντάς το με έλλειψη σεβασμού και βασανίζοντάς το, σαν πολλά που κάνουν τώρα ορισμένοι, μπήγοντας πυρωμένες σούβλες στο λαιμό των γουρουνιών έτσι, ώστε με την εμβάπτιση του σιδήρου μέσα του, το αίμα , αφού πήξει και διαχυθεί, να κάνει τη σάρκα εύθρυπτη και μαλακή, άλλοι πηδώντας πάνω στους μαστούς των επιτόκων θηλυκών γουρουνιών και κλοτσώντας τους έτσι, ώστε αφού βγει αίμα με γάλα και άλλα υγρά και αφού πεθάνουν ταυτόχρονα τα έμβρυα με τους πόνους του τοκετού, να φάνε, Δία καθαρτήριε, το πιο ερεθισμένο μέρος του ζώου. Άλλοι, αφού ράψουν τα μάτια των γερανών και των κύκνων και τους κλείσουν στο σκοτάδι, τους παχαίνουν, νοστιμίζοντας το κρέας τους με παράξενα μείγματα και σάλτσες.
2. Από τούτα είναι ολοφάνερο πως όχι για τροφή ούτε από ένδεια ή από ανάγκη αλλά από κορεσμό, αναισχυντία και αγάπη για την πολυτέλεια έχουν κάνει την ανομία ηδονή. Έπειτα, όπως ακριβώς με τις αχόρταγες στις ηδονές γυναίκες, αυτός που παραδίδεται στην ακολασία αφού δοκιμάσει τα πάντα, χάνεται και καταλήγει σε ακατανόμαστες πράξεις, έτσι οι ασωτίες στο θέμα του φαγητού, αφού ξεπεράσουν τον τελικό σκοπό που ορίζει η φύση και η ανάγκη, με ωμότητες και ανομίες ποικίλλουν τις ορέξεις. Στην πραγματικότητα, τα αισθητήρια αρρωσταίνουν, διαστρέφει το ένα το άλλο και παραδίδονται μαζί στην ακολασία, εφόσον δεν ακολουθούν τα μέτρα της φύσης. Έτσι η ακοή, αν αρρωστήσει, καταστρέφει τη μουσική, που κάνει τη μαλθακότητα και τη χαύνωσή μας να λαχταρά ξεδιάντροπα χάδια και γαργαλίσματα κατάλληλα για γυναικούλες. Τούτα έμαθαν την όραση να μην ευχαριστιέται με πυρρίχιους χορούς, εκφραστικές χειρονομίες και χορευτικές κινήσεις, με αγάλματα και ζωγραφιές, αλλά κάνει τη σφαγή και το θάνατο ανθρώπων, τα τράυματα και τις μάχες πανάκριβο θέαμα. Με τον τρόπο αυτό μετά από άνομα τραπέζια ακολουθούν ακόλαστες συνουσίες, μετά από ξεδιάντροπους έρωτες άμουσα ακροάματα, μετά από αναίσχυντες μελωδίες και ακούσματα έκφυλα θεάματα και μετά από άγρια θεάματα αναισθησία και ωμότητα απέναντι στους ανθρώπους. Για τούτο ο θεϊκός Λυκούργος όριζε στις τρεις ρήτρες οι πόρτες και οι σκεπές των σπιτιών να γίνονται με πριόνι και τσεκούρι, χωρίς να χρησιμοποιείται κανένα άλλο όργανο, όχι βέβαια επειδή έκανε πόλεμο στα τρυπάνια, στα σκεπάρνια και σε όσα εργαλεία είναι φτιαγμένα για λεπτές δουλειές, αλλά επειδή ήξερε ότι μέσα από τέτοιες χοντροκομμένες κατασκευές δεν θα μπάσεις επίχρυσο ανάκλιντρο ούτε θα τολμήσεις να βάλεις σε σπίτι λιτό ασημένια τραπέζια, χαλιά πορφυρά και πολύτιμους λίθους. Αντίθετα, με τέτοιου είδους σπίτι, ανάκλιντρο, τραπέζι και ποτήρι ταιριάζει δείπνο απλό και γεύμα δημοκρατικό, ενώ, κάνοντας αρχή με τον κακό τρόπο ζωής,
"σαν το μόλις αποκομμένο από το το βυζί πουλάρι που δίπλα στη μάνα του τρέχει",
ακολουθεί κάθε είδους τρυφηλότητα και πολυτέλεια.
3. Στ' αλήθεια, ποιο δείπνο, για το οποίο θανατώνεται κάποιο έμψυχο ον, δεν είναι ακριβό; Λίγο το θεωρούμε ότι κοστίζει η ζωή; Και δεν εννοώ βέβαια τη ζωή της μητέρας, του πατέρα, κάποιου αγαπημένου προσώπου ή παιδιού, όπως έλεγε ο Εμπεδοκλής, αλλά αυτή που έχει τουλάχιστον μερίδιο στην αίσθηση, στην όραση, στην ακοή, στη φαντασία, στη νοημοσύνη, την οποία έχει παραλάβει κάθε ζωντανό πλάσμα από τη ψύχη για να αποκτά ό,τι του είναι οικείο και να αποφεύγει ό,τι του είναι ξένο. Εξέτασε ποιοι από τους φιλοσόφους μάς εξημερώνουν περισσότερο, εκείνοι που μας καλούν να τρώμε τα παιδιά, τα αγαπημένα πρόσωπα, τους πατεράδες και τις γυναίκες μας, όταν πεθάνουν, ή ο Πυθαγόρας και ο Εμπεδοκλής που μας συνηθίζουν να είμαστε και προς πλάσματα άλλου γένους δίκαιοι. Εσύ κοροϊδεύεις τον άνθρωπο που δεν τρώει πρόβατο, εμείς όμως, θα πουν, αν σε δούμε να κόβεις τον πεθαμένο πατέρα και τη μάνα σου μερίδες, να τις στέλνεις στους φίλους σου που δεν είναι παρόντες, να καλείς όσους είναι παρόντες και να τους σερβίρεις άφθονες τις σάρκες, δεν θα γελάσουμε, αλλά και τώρα ίσως αμαρτάνουμε, όταν αγγίζουμε τα βιβλία τούτα, χωρίς να καθαρίζουμε τα χέρια και τα πρόσωπά μας, τα πόδια και τα αυτιά μας, εκτός αν, μα τον Δία, είναι καθαρμός από εκείνα το να μιλάμε για τούτα, "ξεπλένοντας", όπως λέει ο Πλάτων, "με πόσιμα λόγια την αλμυρή ακοή". Αν κάποιος παραλληλίσει τα δύο αυτά είδη βιβλίων και δογμάτων, τα πρώτα ταιριάζουν στους Σκύθες...για να φιλοσοφούν, στους Σογδανούς, στους Μελαγχλαίνους, για τους οποίους ο Ηρόδοτος δίνει πληροφορίες χωρίς να γίνεται πιστευτός. Τα δόγματα του Πυθαγόρα και του Εμπεδοκλή, αντίθετα, ήταν νόμοι για τους παλιούς Έλληνες..., τα δημητριακά και οι τρόποι ζωής... [επειδή δεν έχουμε κανένα δικαίωμα απέναντι στα άλογα ζώα].
4. Ποιοι λοιπόν αποφάσισαν τούτα αργότερα;
"Εκείνοι που πρώτοι σφυρηλάτησαν το μαχαίρι των κακούργων του δρόμου,
εκείνοι που πρώτοι έφαγαν τα βόδια τα καματερά".
Έτσι, βέβαια, αρχίζουν και οι τύραννοι τις σφαγές. Όπως ακριβώς την πρώτη φορά σκότωσαν στην Αθήνα τον χειρότερο συκοφάντη, ο οποίος επονομάστηκε άξιος (για να πεθάνει), κι έπειτα τον δεύτερο και τον τρίτο. Μετά από τούτο συνήθισαν και δέχονταν να θανατώνεται ο Νικήρατος, ο γιος του Νικία, ο στρατηγός Θηραμένης και ο φιλόσοφος Πολέμαρχος. Κατά τον ίδιο τρόπο στην αρχή φαγώθηκε κάποιο άγριο και φονικό ζώο κι έπειτα κατασπαράχτηκε κάποιο πουλί ή ψάρι. Αφού γεύτηκε έτσι αίμα και δοκιμάστηκε πάνω τους η φονική μας διάθεση, στράφηκε προς το καματερό βόδι, το πρόβατο που μας στολίζει και τον κόκορα που μένει στο σπίτι. Σιγά σιγά, αφού ακόνισαν έτσι οι άνθρωποι την απληστία τους, προχώρησαν σε σφαγές ανθρώπων, σε πολέμους και δολοφονίες. Αν όμως κάποιος δεν αποδείξει πρώτα ότι μπαίνουν σε κοινά σώματα οι ψυχές κατά τις παλιγγενεσίες, και αυτό που τώρα είναι λογικό γίνεται έπειτα άλογο και ξαναγίνεται ήμερο το τώρα άγριο, ότι η φύση αλλάζει τα πάντα και τα εγκαθιστά σε άλλες κατοικίες,
"ντύνοντάς τα με ασυνήθιστο χιτώνα σάρκας",
τούτα δε θα αποτρέψουν το ανήμερο, το ακόλαστο στοιχείο μέσα μας, αυτό που και στο σώμα δημιουργεί αρρώστιες και βάρος και την ψυχή διαφθείρει, εφόσον την τρέπει σε πόλεμο, ακόμη πιο άνομο, αφού συνηθίσαμε πια να μην προσφέρουμε σε φιλοξενούμενο τραπέζι, να μη γιορτάσουμε γάμο, να μη συναντιόμαστε με φίλους χωρίς αίμα και σφαχτό.
5. Ωστόσο, ακόμη κι αν το επιχείρημα για τις ψυχές και τον ερχομό τους πάλι σε άλλα σώματα μένει αναπόδεικτο και είναι αναξιόπιστο, η αμφιβολία μάς κάνει να είμαστε επιφυλακτικοί και να φοβόμαστε. Είναι σαν κάποιος σε πολεμική νυχτερινή σύγκρουση ορμούσε με το ξίφος να χτυπήσει άντρα τραυματισμένο, που το σώμα του έκρυβε ο θώρακας, και άκουγε άλλον να του λέει πως, χωρίς να είναι σίγουρος, πιστεύει και νομίζει ότι ο πεσμένος άνδρας είναι ο γιος του πρώτου, αδελφός, πατέρας ή σύσκηνος. Τι είναι καλύτερο; Να συνταχθεί με υποψία όχι αληθινή και να αφήσει ήσυχο τον εχθρό ως φίλο ή να μη λάβει υπόψη του κάτι αβέβαιο και να σκοτώσει τον οικείο ως εχθρό; Το τελευταίο θα χαρακτηρίσετε όλοι τρομερό. Κοίταξε επίσης τη Μερόπη της τραγωδίας, που σηκώνει απέναντι στον ίδιο της το γιο πελέκι, θεωρώντας τον ως φονιά του γιου της, και λέει:
"Πιο αποτελεσματικό χτύπημα θα σου καταφέρω εγώ τώρα"
πόση συγκίνηση προκαλεί στους θεατές και τους σηκώνει όρθιους από το φόβο μήπως τυχόν και χτυπήσει το παλικάρι, προτού τη σταματήσει ο γέροντας. Αν ένας γέροντας στεκόταν δίπλα και της έλεγε: "Χτύπα τον! Είναι εχθρός" και ένας άλλος: "Μην τον χτυπάς! Είναι ο γιος σου", ποιο αδίκημα θα ήταν μεγαλύτερο, το να μην προχωρήσει στην τιμωρία του εχθρού για χάρη του γιου ή να σκοτώσει το παιδί της από την οργή της προς τον εχθρό; Αν, επομένως, δεν είναι μίσος ούτε θυμός, δεν είναι άμυνα ούτε φόβος για τη ζωή μας που μας σπρώχνει στο φόνο, αλλά προς χάρη της ηδονής στεκόταν εκεί έτοιμο σφαχτάρι με το κεφάλι γερμένο προς τα πίσω, κι έπειτα ο ένας φιλόσοφος μας έλεγε: "Σφάξ' το, είναι ζώο χωρίς λογικό", ενώ ο άλλος: "Σταμάτα! Κι αν η ψυχή κάποιου συγγενή ή γνωστού έχει μπει μέσα στο σώμα αυτό;" Ίσος τουλάχιστον είναι, θεοί, κι όμοιος ο κίνδυνος, στην πρώτη περίπτωση, αν δείξω απάθεια, να μη φάω κρέας, και στη δεύτερη, αν δεν πιστέψω, να σκοτώσω παιδί ή άλλον οικείο.
6. Ισότιμη δεν είναι ούτε τούτη η αντιπαράθεση με τους Στωικούς για τη σαρκοφαγία. Στ' αλήθεια, γιατί ο τόσος τόνος στην κοιλιά και στις κουζίνες; Γιατί, εφόσον θεωρούν θηλυπρεπή την ηδονή και την κατηγορούν ως κάτι που δεν είναι ούτε αγαθό ούτε προηγμένον ούτε οικείο, δείχνουν τέτοια έγνοια για το περιττό στην ηδονή; Ωστόσο θα ήταν συνεπές με τη θεωρία τους, αν διώχνουν τα αρώματα και τα γλυκά από τα συμπόσια, να δυσανασχετούν περισσότερο με το αίμα και τη σάρκα. Έτσι όπως έχουν τώρα τα πράγματα, φιλοσοφούν σαν να συντάσσουν το ημερήσιο πρόγραμμα και αφαιρούν τις δαπάνες στα δείπνα για τα άχρηστα και τα περιττά, δεν αποδιώχνουν όμως την απάνθρωπη και δολοφονική αγάπη για την καλοπέραση. "Πράγματι, λέει, δεν υπάρχει καμιά συγγένεια ανάμεσα σε εμάς και στα πλάσματα χωρίς λογικό". Ούτε όμως ανάμεσα σε εμάς και στο μύρο, θα μπορούσε κάποιος να πει, ούτε ανάμεσα σε εμάς και στα ξενικά γλυκίσματα. Μείνετε λοιπόν μακριά και από τα ζώα, εφόσον εκδιώκετε από παντού ό,τι μη χρήσιμο και μη αναγκαίο στην ηδονή.
7. Ας εξετάσουμε, ωστόσο, και το εξής, αν δεν υπάρχει ανάμεσα σε εμάς και στα ζώα η παραμικρή σχέση δικαιοσύνης, είτε μιλάμε με τεχνικούς είτε με σοφιστικούς όρους. Αφού κοιτάξουμε μέσα μας τα ίδια τα συναισθήματά μας, αφού μιλήσουμε τον εαυτό μας με λόγια ανθρωπιάς και εξετάσουμε...
Τους δύο λόγους Περί Σαρκοφαγίας στο πρωτότυπο αρχαίο κείμενο, καθώς και σε ξενόγλωσσες μεταφράσεις, μπορείτε να βρείτε εδώ:
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ Α'
ΠΕΡΙ ΣΑΡΚΟΦΑΓΙΑΣ Β'
Γιώργος Τσιτσιρίγκος
Lokroi-dasos54.blogspot.com
http://www.urantiacenter.gr/diamantia-sofias/ygeia/1306----qq.html
_______________________________________________________________________________
Ο ορφισμός και ο πυθαγορισμός, δύο αρχαιοελληνικά θρησκευτικά ρεύματα,
πρότειναν ένα διαφοροποιημένο τρόπο ζωής, βασισμένο στην αγνότητα και την κάθαρση - στην πραγματικότητα πρόκειται για μία μορφή άσκησης. Στο πλαίσιο αυτό η
χορτοφαγία αποτελεί κεντρικό σημείο στην ιδεολογία του ορφισμού, καθώς και σεμερικές από τις παραλλαγές του πυθαγορισμού.
Ο Εμπεδοκλής τον 5ο αιώνα π.Χ. πλαισιώνει τη χορτοφαγία στην πεποίθηση της μετεμψύχωσης: ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι ένα ζώο που θανατώνεται δεν αποτελεί το
καταφύγιο μιας ανθρώπινης ψυχής; Οφείλουμε να παρατηρήσουμε, ωστόσο, πως ο
Εμπεδοκλής, αν ήθελε να είναι συνεπής με την ίδια του τη λογική, θα έπρεπε να αρνείται επίσης να καταναλώνει και φυτά για τον ίδιο λόγο.
Η χορτοφαγία πιθανώς επίσης εκπορεύεται από την απέχθεια προς τη θανάτωση ζωντανών οργανισμών,
καθώς ο ορφισμός δίδασκε την αποχή απο αιματοχυσίες.
Η διδασκαλία του Πυθαγόρα τον 4ο αιώνα π.Χ. είναι ακόμη δυσκολότερο να οριοθετηθεί με ακρίβεια. Οι ποιητές της Μέσης Κωμωδίας, όπως ο Άλεξις ή ο Αριστοφών, περιγράφουν τους πυθαγόρειους ως αυστηρά χορτοφάγους:
μάλιστα ορισμένοι περιορίζονταν μονάχα στην κατανάλωση ψωμιού και νερού. Ωστόσο, άλλα ρεύματα περιορίζονταν στην απαγόρευση συγκεκριμένων φυτικών τροφών όπως τα
κουκιά ή ιερών ζώων όπως ο λευκός κόκκορας ή ακόμη συγκεκριμένων σημείων του σώματος των ζώων. Τέλος, ακόμη και οι οπαδοί της χορτοφαγίας σε συγκεκριμένες
θρησκευτικές περιστάσεις κατανάλωναν θυσιασμένα ζώα, κατά την άσκηση των θρησκευτικών τους καθηκόντων.
Η χορτοφαγία και η ιδέα της αγνότητας παρέμειναν στενά συνδεδεμένες και ορισμένες φορές συνοδεύονταν κι από την αποχή από τη σεξουαλική πράξη. Στο έργο του «Περί σαρκοφαγίας» ο Πλούταρχος (1ος - 2ος αιώνας μ.Χ.) αναβιώνει την αντίληψη πως η αιματοχυσία αποτελεί βάρβαρη πράξη και ζητά από τον άνθρωπο που καταναλώνει σάρκα να δικαιολογήσειτην προτίμησή του.
Ο νεοπλατωνικός Πορφύριος από την Τύρο (3ος αιώνας), στο έργο του «De abstinentia ab esu animalium» συνδέει τη χορτοφαγία με τα κρητικά μυστήρια και παρέχει έναν κατάλογο με διάσημους χορτοφάγους του παρελθόντος, ξεκινώντας από
τον Επιμενίδη. Για εκείνον, είναι ο ήρωας Τριπτόλεμος, που δέχτηκε από την θεά ∆ήμητρα ένα στάχυ ως δώρο, εκείνος που εισήγαγε τη χορτοφαγία.
Οι τρεις εντολές του ήταν:
«Τίμα τους γονείς σου»,
«Τίμα τους θεούς με καρπούς» και
«∆είξε οίκτο στα ζώα».
http://1ogelthivas.wikispaces.com/file/view/1.pdf
________________________________________________
Ιστορία της χορτοφαγίας
Χορτοφάγοι υπάρχουν στη Γη από τότε που υπάρχουν άνθρωποι.
Από την εποχή των τροφοσυλλεκτών υπάρχουν αποδείξεις για φυλές χορτοφάγων, επρόκειτο για ήρεμες κοινωνίες που δεν ασκούσαν βία και ζούσαν μόνο με ότι τους παρείχε η γη, αυτός είναι και ο λόγος που στη συνέχεια κατακτήθηκαν από φυλές κρεατοφάγων (μια πρώτη απόδειξη ότι το αίμα μεταλλάσει τους ανθρώπους και τους κάνει βίαιους).
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για χορτοφάγους είναι από τον Όμηρο και από τον Ηρόδοτο που μιλάνε για τους λωτοφάγους μια φυλή στις ακτές τις βόρειας Αφρικής που ζούσε μόνο με λωτούς. Πολλοί αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι ήταν χορτοφάγοι όπως ο Πυθαγόρας, ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας κ.α.
Κατά το Ρωμαίο ποιητή Οβίδιο, ο Πυθαγόρας είχε πει”Εφ’ όσον συνεχίζει να είναι το άτομο άσπλαχνος καταστροφέας των κατώτερων ζωντανών όντων δεν θα γνωρίσει ποτέ υγεία ή ειρήνη. Για όσο κατασφάζουν οι άνθρωποι τα ζώα, θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλο. Πράγματι, αυτός που σπέρνει το σπόρο της δολοφονίας και του πόνου δεν μπορεί να θερίσει χαρά και αγάπη”.
Μάλιστα μέχρι και τον 18ο αιώνα αποκαλούσαν τους χορτοφάγους Πυθαγόρειους.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η χορτοφαγία δεν έκανε καλό μόνο στο σώμα αλλά και στο πνεύμα, την αποκαλούσαν “αποχή εμψύχων”.Eνα από τα πιο ισχυρά κινήματα της εποχής ήταν ο Ορφισμός, οι Ορφικοί μιλούσαν για την αγάπη προς τα ζώα και πίστευαν ότι η παρακμή των ανθρώπων οφείλεται στην άσκηση βίας σε βάρος τους, πίστευαν επίσης ότι οι πρώτοι άνθρωποι δεν ήταν βίαιοι, ζούσαν με καρπούς και δεν χρειαζόταν να καλλιεργούν γιατί η γη από μονή της παρείχε όση τροφή χρειάζονταν οι άνθρωποι και τα ζώα, αυτή η εποχή έχει καταγραφή ως η “Χρυσή Εποχή”.Πληροφορίες για την εποχή αυτή έχουμε από τον Πλάτωνα ,τον Ησίοδο, τον Οβίδιο και άλλους.
Ο φιλόσοφος και ποιητής Εμπεδοκλής ο Ακραγαντινός μιλάει στους στίχους του για την μετενσάρκωση και για αλυτρωτική περιπλάνηση των ψυχών όσων αφαιρούν ζωές ανθρώπων η ζώων . Ιστορικές καταγραφές χορτοφαγίας στην Ασία υπάρχουν από όταν δημιουργήθηκαν οι θρησκείες του Ινδουισμού και του Βουδισμού, που διδάσκουν την μη χρήση βίας ανάμεσα σε ανθρώπους αλλά και προς τα ζώα. Πολλοί από τους πρώτους Χριστιανούς ήταν χορτοφάγοι, υπάρχουν μάλιστα γραπτά πρωτοχριστιανικών εκκλησιών που αναφέρουν ότι όλοι οι μαθητές του Χριστού ήταν χορτοφάγοι.
Στο Μεσαίωνα δεν υπάρχουν αναφορές για σημαντικά χορτοφαγικά κινήματα, μόνο μοναχοί και ασκητές ήταν συνήθως χορτοφάγοι, έτρωγαν όμως ψάρια μιας που τα είχε ευλογήσει και είχε φάει και ο Ιησούς .
Την εποχή της αναγέννησης δημιουργείται η ιδέα της χορτοφαγίας ως προς την ηθική συμπεριφορά απέναντι στα ζώα.
Ένας από τους πιο σημαντικούς χορτοφάγους της εποχής ήταν ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι.
Το 1847 δημιουργείται η πρώτη επίσημη χορτοφαγική κοινότητα στο Ramsgate της Βρετανίας εκεί ορίζεται ο χορτοφάγος ως άτομο που αρνείται την κατανάλωση σάρκας οποιουδήποτε είδους.
Η χορτοφαγία στο 19ο αιώνα συνδέθηκε με πολλές κινήσεις πολιτιστικής μεταρρύθμισης, πολλές φεμινίστριες, κατά τα τέλη του αιώνα ήταν χορτοφάγοι. Το χορτοφαγικό κίνημα άρχισε να γιγαντώνεται το 1960 και απογειώθηκε μετά το 1975 με την έκδοση του βιβλίου η «Απελευθέρωση των ζώων» του Πίτερ Σίνγκερ, που χαρακτηρίστηκε ως “η βίβλος της χορτοφαγίας”.
Στις μέρες μας υπάρχουν χορτοφαγικές οργανώσεις σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου, οι χώρες που δημιούργησαν τις πρώτες έχουν μέχρι και σήμερα τους περισσότερους χορτοφάγους.
Στην χρονολογικά ταξινομημένη λίστα βλέπουμε ποιες είναι αυτές οι χώρες.
1847 – Ηνωμένο Βασίλειο
1850 – Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
1867 – Γερμανία
1880 – Γαλλία
1886 – Αυστραλία
1889 – Ινδία
1890 – Ιρλανδία
1893 – Ελβετία
1894 – Κάτω Χώρες
1895 – Σουηδία
1896 – Δανία
1896 – Ουγγαρία
1899 – Βέλγιο
1900 – Αυστρία
Η Διεθνής Ένωση Χορτοφαγίας (International Vegetarian Union), μια ένωση όλων των εθνικών κοινωνιών, ιδρύθηκε το 1908.
Η παγκόσμια ημέρα χορτοφαγίας καθιερώθηκε σε διεθνή κλίμακα το 1994, επ’ ευκαιρία της 50ης επετείου από την ίδρυση της «Εταιρείας Χορτοφαγίας».
Την 1 η Νοεμβρίου του 1944 ο Άγγλος Ντόναλντ Γουότσον, ο επονομαζόμενος και “πατέρας της χορτοφαγίας” ίδρυσε την «Εταιρεία Χορτοφαγίας» για να ευαισθητοποιήσει το κοινό της πατρίδας του για τον υγιεινό τρόπο ζωής, χωρίς ζωικά προϊόντα.
Το ποσοστό χορτοφάγων διαφέρει ανά χώρα, με τους περισσότερους να βρίσκονται στην Ινδία .
http://greenchef.gr
____________________________________________________________________________
ΟΡΦΕΩΣ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ στίχοι 1111-1121
Αυτάρ επεί έκτη φαεσίμβροτος ήλυθεν ηώς, έθνος ες αφνειόν καί πλούσιον εξικόμεσθα Μακροβίων, οί δή πολέας ζώουσ' ενιαυτούς, δώδεκα χιλιάδας μηνών εκατονταετήρων πληθούσης μήνης χαλεπών έκτοσθεν απάντων: αυτάρ επεί μηνός τό πεπρωμένον εξανύσωσιν, ύπνω υπό γλυκερώ θανάτου μάρπτουσι τελευτήν: Ου δ' άρα τοίσι μέλει βίοτος καί έργ' ανθρώπων, ποίαις δ' εν μεσάταις μελιηδέα φορβά νέμονται έρση υπ' αμβροσίη θείον ποτόν εξαρύοντες, πάντες ομώς στίλβοντες ομηλικίην ερατεινήν: Μειλιχίη δέ τοι αιέν επ' οφρύσι νεύσε γαλήνη παίδεσιν ηδέ τοκεύσιν, επί φρεσίν ηδέ νόοιο, αίσιμά τε ρέζειν πεπνυμένα τ' εξαγορεύειν.
Μετάφραση: . Μα την έκτη ημέρα όταν ήλθε η φεγγοβόλα αυγή, φθάσαμε στο εύφορο και πλούσιο των
Μακροβίων έθνος, που ζουν επί πολλές περιόδους εκατονταετείς, οπού κάθε έτος περιέχει δώδεκα χιλιάδες μήνες πανσελήνου και δεν προσβάλλονται καθόλου από τον θνητών τα δεινά. Μα κι όταν φθάσουν στο ορισμένο από τη μοίρα τέρμα, μέσα σε γλυκό ύπνο συναντούν το τέλος του θανάτου. Ούτε βέβαια μεριμνούν για τα εγκόσμια και για τα ανθρώπινα έργα, αλλά ζώντας ανάμεσα σε λιβάδια, τρέφονται με γλυκιά τροφή, αντλώντας από την δροσερή αμβροσία θείο ποτό κι όλοι μαζί ακτινοβολούν χαρούμενα, σαν να είναι συνομήλικοι. γλυκιά γαλήνη πάντα εκφράζεται από τα μάτια των παιδιών και των γονιών, γιατί γνωρίζουν στην καρδιά τους τα δίκαια που πρέπει να γίνονται και όσα συνετά πρέπει να λέγονται.
____________________________________________________
Από την εποχή των τροφοσυλλεκτών υπάρχουν αποδείξεις για φυλές χορτοφάγων, επρόκειτο για ήρεμες κοινωνίες που δεν ασκούσαν βία και ζούσαν μόνο με ότι τους παρείχε η γη, αυτός είναι και ο λόγος που στη συνέχεια κατακτήθηκαν από φυλές κρεατοφάγων (μια πρώτη απόδειξη ότι το αίμα μεταλλάσει τους ανθρώπους και τους κάνει βίαιους).
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για χορτοφάγους είναι από τον Όμηρο και από τον Ηρόδοτο που μιλάνε για τους λωτοφάγους μια φυλή στις ακτές τις βόρειας Αφρικής που ζούσε μόνο με λωτούς. Πολλοί αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι ήταν χορτοφάγοι όπως ο Πυθαγόρας, ο Σωκράτης, ο Πλάτωνας κ.α.
Κατά το Ρωμαίο ποιητή Οβίδιο, ο Πυθαγόρας είχε πει”Εφ’ όσον συνεχίζει να είναι το άτομο άσπλαχνος καταστροφέας των κατώτερων ζωντανών όντων δεν θα γνωρίσει ποτέ υγεία ή ειρήνη. Για όσο κατασφάζουν οι άνθρωποι τα ζώα, θα σκοτώνουν ο ένας τον άλλο. Πράγματι, αυτός που σπέρνει το σπόρο της δολοφονίας και του πόνου δεν μπορεί να θερίσει χαρά και αγάπη”.
Μάλιστα μέχρι και τον 18ο αιώνα αποκαλούσαν τους χορτοφάγους Πυθαγόρειους.
Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι η χορτοφαγία δεν έκανε καλό μόνο στο σώμα αλλά και στο πνεύμα, την αποκαλούσαν “αποχή εμψύχων”.Eνα από τα πιο ισχυρά κινήματα της εποχής ήταν ο Ορφισμός, οι Ορφικοί μιλούσαν για την αγάπη προς τα ζώα και πίστευαν ότι η παρακμή των ανθρώπων οφείλεται στην άσκηση βίας σε βάρος τους, πίστευαν επίσης ότι οι πρώτοι άνθρωποι δεν ήταν βίαιοι, ζούσαν με καρπούς και δεν χρειαζόταν να καλλιεργούν γιατί η γη από μονή της παρείχε όση τροφή χρειάζονταν οι άνθρωποι και τα ζώα, αυτή η εποχή έχει καταγραφή ως η “Χρυσή Εποχή”.Πληροφορίες για την εποχή αυτή έχουμε από τον Πλάτωνα ,τον Ησίοδο, τον Οβίδιο και άλλους.
Ο φιλόσοφος και ποιητής Εμπεδοκλής ο Ακραγαντινός μιλάει στους στίχους του για την μετενσάρκωση και για αλυτρωτική περιπλάνηση των ψυχών όσων αφαιρούν ζωές ανθρώπων η ζώων . Ιστορικές καταγραφές χορτοφαγίας στην Ασία υπάρχουν από όταν δημιουργήθηκαν οι θρησκείες του Ινδουισμού και του Βουδισμού, που διδάσκουν την μη χρήση βίας ανάμεσα σε ανθρώπους αλλά και προς τα ζώα. Πολλοί από τους πρώτους Χριστιανούς ήταν χορτοφάγοι, υπάρχουν μάλιστα γραπτά πρωτοχριστιανικών εκκλησιών που αναφέρουν ότι όλοι οι μαθητές του Χριστού ήταν χορτοφάγοι.
Στο Μεσαίωνα δεν υπάρχουν αναφορές για σημαντικά χορτοφαγικά κινήματα, μόνο μοναχοί και ασκητές ήταν συνήθως χορτοφάγοι, έτρωγαν όμως ψάρια μιας που τα είχε ευλογήσει και είχε φάει και ο Ιησούς .
Την εποχή της αναγέννησης δημιουργείται η ιδέα της χορτοφαγίας ως προς την ηθική συμπεριφορά απέναντι στα ζώα.
Ένας από τους πιο σημαντικούς χορτοφάγους της εποχής ήταν ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι.
Το 1847 δημιουργείται η πρώτη επίσημη χορτοφαγική κοινότητα στο Ramsgate της Βρετανίας εκεί ορίζεται ο χορτοφάγος ως άτομο που αρνείται την κατανάλωση σάρκας οποιουδήποτε είδους.
Η χορτοφαγία στο 19ο αιώνα συνδέθηκε με πολλές κινήσεις πολιτιστικής μεταρρύθμισης, πολλές φεμινίστριες, κατά τα τέλη του αιώνα ήταν χορτοφάγοι. Το χορτοφαγικό κίνημα άρχισε να γιγαντώνεται το 1960 και απογειώθηκε μετά το 1975 με την έκδοση του βιβλίου η «Απελευθέρωση των ζώων» του Πίτερ Σίνγκερ, που χαρακτηρίστηκε ως “η βίβλος της χορτοφαγίας”.
Στις μέρες μας υπάρχουν χορτοφαγικές οργανώσεις σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου, οι χώρες που δημιούργησαν τις πρώτες έχουν μέχρι και σήμερα τους περισσότερους χορτοφάγους.
Στην χρονολογικά ταξινομημένη λίστα βλέπουμε ποιες είναι αυτές οι χώρες.
1847 – Ηνωμένο Βασίλειο
1850 – Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
1867 – Γερμανία
1880 – Γαλλία
1886 – Αυστραλία
1889 – Ινδία
1890 – Ιρλανδία
1893 – Ελβετία
1894 – Κάτω Χώρες
1895 – Σουηδία
1896 – Δανία
1896 – Ουγγαρία
1899 – Βέλγιο
1900 – Αυστρία
Η Διεθνής Ένωση Χορτοφαγίας (International Vegetarian Union), μια ένωση όλων των εθνικών κοινωνιών, ιδρύθηκε το 1908.
Η παγκόσμια ημέρα χορτοφαγίας καθιερώθηκε σε διεθνή κλίμακα το 1994, επ’ ευκαιρία της 50ης επετείου από την ίδρυση της «Εταιρείας Χορτοφαγίας».
Την 1 η Νοεμβρίου του 1944 ο Άγγλος Ντόναλντ Γουότσον, ο επονομαζόμενος και “πατέρας της χορτοφαγίας” ίδρυσε την «Εταιρεία Χορτοφαγίας» για να ευαισθητοποιήσει το κοινό της πατρίδας του για τον υγιεινό τρόπο ζωής, χωρίς ζωικά προϊόντα.
Το ποσοστό χορτοφάγων διαφέρει ανά χώρα, με τους περισσότερους να βρίσκονται στην Ινδία .
http://greenchef.gr
____________________________________________________________________________
ΟΡΦΕΩΣ ΑΡΓΟΝΑΥΤΙΚΑ στίχοι 1111-1121
Αυτάρ επεί έκτη φαεσίμβροτος ήλυθεν ηώς, έθνος ες αφνειόν καί πλούσιον εξικόμεσθα Μακροβίων, οί δή πολέας ζώουσ' ενιαυτούς, δώδεκα χιλιάδας μηνών εκατονταετήρων πληθούσης μήνης χαλεπών έκτοσθεν απάντων: αυτάρ επεί μηνός τό πεπρωμένον εξανύσωσιν, ύπνω υπό γλυκερώ θανάτου μάρπτουσι τελευτήν: Ου δ' άρα τοίσι μέλει βίοτος καί έργ' ανθρώπων, ποίαις δ' εν μεσάταις μελιηδέα φορβά νέμονται έρση υπ' αμβροσίη θείον ποτόν εξαρύοντες, πάντες ομώς στίλβοντες ομηλικίην ερατεινήν: Μειλιχίη δέ τοι αιέν επ' οφρύσι νεύσε γαλήνη παίδεσιν ηδέ τοκεύσιν, επί φρεσίν ηδέ νόοιο, αίσιμά τε ρέζειν πεπνυμένα τ' εξαγορεύειν.
Μετάφραση: . Μα την έκτη ημέρα όταν ήλθε η φεγγοβόλα αυγή, φθάσαμε στο εύφορο και πλούσιο των
Μακροβίων έθνος, που ζουν επί πολλές περιόδους εκατονταετείς, οπού κάθε έτος περιέχει δώδεκα χιλιάδες μήνες πανσελήνου και δεν προσβάλλονται καθόλου από τον θνητών τα δεινά. Μα κι όταν φθάσουν στο ορισμένο από τη μοίρα τέρμα, μέσα σε γλυκό ύπνο συναντούν το τέλος του θανάτου. Ούτε βέβαια μεριμνούν για τα εγκόσμια και για τα ανθρώπινα έργα, αλλά ζώντας ανάμεσα σε λιβάδια, τρέφονται με γλυκιά τροφή, αντλώντας από την δροσερή αμβροσία θείο ποτό κι όλοι μαζί ακτινοβολούν χαρούμενα, σαν να είναι συνομήλικοι. γλυκιά γαλήνη πάντα εκφράζεται από τα μάτια των παιδιών και των γονιών, γιατί γνωρίζουν στην καρδιά τους τα δίκαια που πρέπει να γίνονται και όσα συνετά πρέπει να λέγονται.
____________________________________________________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου